Architektura Powinna

Moi Drodzy, zapraszam na wycieczkę po architektonicznym Amsterdamie! Dla mnie to nie jest miasto marihuany, prostytucji, festiwali muzycznych i kapitalistycznego zachodniego zepsucia. Jest to miasto Złotego Wieku, eskpresyjnej cegły, budownictwa socjalnego, modernizmu funkcjonalistycznego, strukturalizmu, wielkich planów urbanistycznych i ruchów miejskich.

Miejsca polecane w tym odcinku to:

W najnowszym odcinku podcastu rozmawiam z Olkiem Gadomskim. Olek jest architektem, absolwentem Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Od kilku lat jest związany z pracownią JEMS Architekci. Głównym pretekstem do naszej rozmowy jest książka "Wieczny Poligon", która została wydana dzięki Fundacji im. Stefana Kuryłowicza.

Domek w Wymoju pod Olsztynem staje się punktem wyjścia do refleksji nad architekturą jako bytem wiecznie niedokończonym, architekturą elastyczną, otwartą, organiczną, demokratyczną, w której każdy detal opowiada jakąś historię i przenosi nas w różne zamęty, teorie, wątpliwości i nadzieje architektoniczne.

Zapras...

Today I walk with Regina Loukotová about founding an architecture school in Czechia.

Regina Loukotová is a Czech architect, educator, and co-founder of the Architectural Institute in Prague (school called ARCHIP), where she serves as Rector. 

She studied architecture at the Czech Technical University in Prague, earning a Ph.D. focused on public space and architectural competitions. In 1999, she co-founded GEM Architects with Martin Roubík, gaining international recognition for projects like their proposal for the Grand Egyptian Museum in Giza. In 2010, she co-founded ARCHIP, the first private architecture school in Czechia, based in Prague, taug...

In this episode, I talk with Thomas Drenth — an architect with extensive experience in school design in the Netherlands. A graduate of TU Delft, Thomas spent seven years at De Zwarte Hond, worked at Mecanoo, and is currently an architect at Kolpa Architecten. Over the years, he has worked on a wide range of educational buildings — from primary and secondary schools to university campuses.

Together, we dive deep into the world of school architecture:

Uwaga! 85% osób studiujących architekturę oraz 2/3 osób nauczających ma symptomy depresyjne, z tego 45% studiujących ciężkie i bardzo ciężkie. 75-85% badanych nie potrafi odpoczywać i czuje się winne, kiedy to robi.

Wyniki badań przeprowadzonych przez inicjatywę "Zawód na A" okazały się istnie alarmujące. Martwiący stan psychiczny osób studenckich skłania do refleksji, w jakim stanie jest branża architektoniczna oraz osoby, które są odpowiedzialne za projektowanie zdrowej przestrzeni, w której żyjemy. Czy zaburzony dobrostan psychiczny projektantów i projektantek wpływa na jakość projektowanej przestrzeni?

Do odcinka zaprosiłam zat...

Gościnią tego odcinka jest Małgorzata Mader - architekta, badaczka, twórczyni inicjatywy Okno na Koop oraz nie tak dawno obroniona doktorka na wydziale architektury Politechniki Łódzkiej. Małgorzata jako architektka od ponad 8 lat zajmuje się zagadnieniem kooperatyw mieszkaniowych i grup budowlanych w Niderlandach.

Pracownia Projektowa Maćków jest nazywana najbardziej progresywnym biurem architektonicznym w Polsce. Na jej koncie znajdują się liczne realizacje mieszkaniowe, biurowe, usługowe czy muzealne m.in. osiedle modelowe Nowe Żerniki, apartamentowiec Bernardyńska, przebudowa zespołu Młyna Maria czy dom handlowy Renoma we Wrocławiu. Jej założyciel - Zbigniew Maćków jest gościem tego podcastu.

Our cities have to be changed into circular environments, removing the causes of these environmental crises. At the same time we have to make our cities climate-adaptive, counteracting the harmful consequences of those crises.

This is a fragment of the book The Flexible City. Solutions for a Circular and Climate Adaptive Europe published by Maarten van Tuijl and Tom Bergevoet - architects and urban designers from Amsterdam. And also my phenomenal guests of this episode!

Maarten van Tuijl graduated from TU Delft and Columbia University New York. After working for couple dutch offices and collaborating...

Legenda Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, nauczyciel akademicki, profesor, autor setek publikacji na temat architektury, rysownik - Konrad Kucza-Kuczyński - jest gościem tego odcinka.

Profesor jest autorem ponad 60 projektów i realizacji mieszkaniowych, użyteczności publicznej, szkół wyższych i budynków sakralnych, m.in. sali im. Kordeckiego na Jasnej Górze, kościołów w Warszawie, Siedlcach, Szymanowie, Malmö, oraz pomników. Jest również autorem wielu książek m.in. „Zawód-architekt. O etyce zawodowej i moralności architektury”, „Widzialne niewidzialnego. Nowe kościoły warszawskie”, „Twórcy i dzieła Warszawskiej Szkoły Architektury 1915–2015”.

Alice Roegholt is the founder and now emeritus director of Het Schip Museum in Amsterdam and a curator of many exhibitions connected to the Amsterdam School movement and its representatives.

The Amsterdam School is one of the most fascinating movements in Dutch architecture. It's one of the most expressive, imaginative and unique styles that originated in the beginning of the XX century. It is recognized for its rich ornamentation including an expressive use of colours and materials. Buildings worth mentioning are: Het Scheepvaarthuis, Het Schip, De Dageraad, Het Sieraad and Piet Kramer's bridges.

Michel de...

Rok 2024 rozpoczynamy potężnie! Rozmawiam z Jakubem Szczęsnym - architektem, autorem instalacji i wystaw, bacznym obserwatorem świata. Jakub Szczęsny jest projektantem Domu Kereta, czyli instalacji, która finalnie znalazła się w kolekcji stałej Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku. Projektuje domy jednorodzinne, pisze scenariusze programów telewizyjnych, wykłada gościnnie na wielu uczelniach w kraju i za granicą. Nakładem Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie wydano jego książki pt. "Witajcie w świecie bez architektów" oraz "Azyle, nisze i enklawy, czyli katalog małych utopii". Od 2016 prowadzi własną pracownię SZCZ w Warszawie, a od 2022 jest dyrektorem...

Najwyższa pora na architekturę dostępną! Rozmawiam z Maciejem Augustyniakiem z Fundacji Polska Bez Barier. Maciej jest specjalistą od dostępności, użyteczności oraz od praw człowieka. Dużo szkoli, dużo audytuje, dużo zmienia. Promuje zmiany, które włączają osoby z niepełnosprawnościami w życie społeczne i kulturalne. A tłem do tego życia jest architektura i ona wymaga dużej uwagi i dawki empatii! Czy polska architektura jest dostępna? Co oznacza projektowanie dla różnorodności? Czym jest niewidoczna dostępność? W jaki sposób można wykorzystać postęp technologiczny w architekturze, a...

Reykjavik to miasto, które skupia dzisiaj 65% ludności Islandii. Ta niegdyś osada handlowa uzyskała prawa miejskie dopiero w 1786 roku. Powolny rozwój miasta trwał przez cały XIX wiek, natomiast początkiem kolejnego - na Islandię dotarły idee miasta-ogrodu, które zaowocowały rozwojem urbanistyki, pierwszej ustawy planistycznej (1921) i pierwszego planu miasta (1927). Kolejna fala błyskawicznego rozwoju nastąpiła w latach 60. Modernistyczna idea funkcjonalnego strefowania, niskiej zabudowy i rozwoju komunikacji samochodowej padła na podatny grunt. W latach 80. i 90. przywrócono możliwość wyższej zabudowy a następnie zaczęto uwzględniać jakiekolwiek wymogi ochrony środowiska natura...

“Constructing with circular materials is not only good for the planet, but also helps to make the architecture more interesting.” says Hans Hammink, architect and associate at de Architekten Cie. and my today podcast guest. Hans Hammink is an expert in integration the circularity in the architectural process. He was involved in the projects such as CIRCL Pavilion (Amsterdam Zuid), Edge Olympic, bicycle parking facility in Eindhoven, EDGE Amsterdam West. He is also one of the creators of the Building Passport: a digital twin of a building, a 3D model linked to circular data. Hans is also a teacher at t...

W tym odcinku rozmawiam z architektem i rysownikiem! Paweł Floryn jako architekt projektuje dla pracowni P2PA, natomiast jako ilustrator tworzy grafiki dla biur architektonicznych (np. Henning Larsen) lub dla magazynów (m.in. Magazyn Pismo, Tygodnik Polityka). Komunikację najczęściej utożsamiamy z mową i pismem a zapominamy jak wiele może przekazać nam ilustracja, szczególnie ta architektoniczna! Rysowanie jest mocno splecione z architekturą. Jest to świetne narzędzie do przekazywania koncepcji projektowych, do ilustrowania planów urbanistycznych, do opowiadania o architekturze poprzez różnorodne środki wyrazu, poprzez nietypową narrację, poprzez zastosowanie konkretnej typografii, znaków, symboli, kształtów czy poprzez indyw...

I'm talking with Dick van Gameren - the dean of the Faculty of Architecture and the Built Environment at TU Delft in the Netherlands, a Professor of Housing Design and architect and partner at Delft-based office - Mecanoo.

In this conversation we take a look inside TU Delft education with the reflection on times when Dick was a student himself. But the main architectural topic is housing design with the current housing shortage as a background.

W tym odcinku rozmawiam z Agą Biedalak z amsterdamskiego biura Space&Matter na temat ekonomii obwarzanka w architekturze.

Aga nie jest typową projektantką, bo nie projektuje i nie kreśli, ale doradza, konsultuje i obmyśla strategie związane z procesem projektowym. Promuje i implementuje rozwiązania odpowiedzialne środowiskowo i społecznie. Dodatkowo zajmuje się alternatywnymi modelami własności, finansowania i zarządzania budynkami i gruntami. Jej praca jest mocno powiązana z procesem współprojektowania i partycypacji.

Czym jest dom? Do czego nam służy? W jaki sposób na nas wpływa? Czy nas inspiruje?

Gościem odcinka jest Mateusz Załuska - architekt w biurze Herzog & de Meuron. Mateusz kształcił się w Warszawie, Rzymie oraz w szwajcarskim Mendrisio. Jest współzałożycielem platformy What is a house for, czyli kolekcji rozmów, które odpowiadają w niebanalny sposób na pytanie po co jest dom.

Rozmawiamy o drodze zawodowej Mateusza, o idei stojącą za inicjatywą What is a house for, o doświadczaniu przestrzeni, o semantyce domu i jego wielowątk...

Jedni mówią źle urodzone, inni byle jakie, peerelowskie. Czy socmodernizm da się lubić? Czy warto chronić?

Moi Drodzy, porozmawiajmy o architekturze rozmachu i niedoboru! Moimi gośćmi są: Klaudia Obrębska (historyczka sztuki i antropolożka, związana z Narodowym Instytutem Konserwacji Zabytków) oraz Jakub Polak (konserwator, zabytkoznawca, absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu).

Przepięknym pretekstem do naszego spotkania jest Poradnik dobrych praktyk architektonicznych dla socmodernizmu (do pobrania za darmo pod tym linkiem!). Publikacja ta pełni funkcję zarówno praktycznego poradnika architektonicznego jak i subiektywnego przewodnika po socmodernistycznej architekturze stolicy. Skupiamy się więc na...

Filip Springer jest pisarzem, fotografem, krytykiem architektury. Jest autorem książek reporterskich poświęconych m.in. architekturze i przestrzeni, jak Miedzianka. Historia znikania, Wanna z kolumnadą, Źle urodzone, Miasto Archipelag. Polska mniejszych miast. Współtworzy Szkołę Ekopoetyki. Prowadzi blok architektoniczno-miejski na Łódź Design Festival.

W tym odcinku rozmawiamy o języku w kontekście miast, architektury i zmian klimatycznych. Jest o postawach względem kryzysu, o sprawczości, sprawiedliwości, umiarze, przyzwoitości i komforcie. Ta rozmowa jest ciekawa, niewygodna, słodko-gorzka.

Przenosimy się do Holandii! Moją gościnią jest architektka Kamila Głodowska. Kamila jest absolwentką WAPK a doświadczenie zawodowe zdobywała w biurach architektonicznych w Polsce i Holandii (RAU Architects, Paul de Ruiter Architects, de Architekten Cie). W de Architekten Cie pracuje jako architektka i jest członkinią zespołu pracującego nad wdrażaniem cyrkularności w projekty architektoniczne. Tematem tego odcinka jest zastosowanie ekonomii cyrkularnej, zasad gospodarki obiegu zamkniętego w architekturze i budownictwie na podstawie doświadczeń z Holandii. Czym jest architektura cyrkularna i jakich aspektów dotyczy? W jaki sposób stosuje się zasady gospodarki obiegu zamkniętego w...

Uwaga! W tym odcinku rozmawiam z przedstawicielami grupy zadowolonych architektów! Moimi rozmówcami są Tomasz Bogusz oraz Zofia Zuchowicz z gdańskiej pracowni HAG.  

Tomasz Bogusz jest architektem i założycielem pracowni architektonicznej HAG - Human Architecture Group. W biurze bardzo ważnym aspektem jest współtworzenie i współdecydowanie, istotnym elementem jest brak hierarchii wewnętrznej i dobrostan wszystkich współtworzących tę pracownię. W HAGu zatem pracuje się 4 dni w tygodniu w celu zachowania balansu pomiędzy pracą a życiem prywatnym.  

Drugim rozmówcą a właściwie rozmówczynią jest architektka Zofia Zuchowicz...

I talked with Shigeru Ban about disaster relief projects, emergency architecture and paper as a building material. 

Shigeru Ban is a Japanese, Pritzker-winning architect with world-wide experience and recognition. He was born in Tokyo and after studying architecture in Los Angeles and in Cooper Union School in New York, he opened his office in Tokyo, then in Paris and New York. He has designed projects worldwide from private houses, exhibitions, pavilions to offices or large scale museums.

He is known for his innovative work with paper as a building material, particularly recycled cardboard tubes used t...

W 50. (whoop whoop!) odcinku podcastu zapraszam Was na Lożę Miejską, czyli podsumowanie roku 2022 i plany, przewidywania na rok 2023. Uczestnikami spotkania są: Bogna Świątkowska (Bęc Zmiana), Łukasz Harat (antyRAMA, StreetCLoud), Marcin Żebrowski (Urbcast) oraz ja, Klaudia Lachcik.

Rozmawiamy o najważniejszych wydarzeniach, zmianach, nasileniach, zaniedbaniach, obawach i zaskoczeniach ubiegłego roku. Tematy dotyczą oczywiście spraw miejskich, krajobrazowych, architektonicznych, społecznych.

realizacja odcinka: Ola Kopeć 

Zaglądajcie na platformy wszystkich rozmówców:

Architektura Powinna:

facebook: https://www.facebook.com/architekturapowinna

instagram: https://www.instagram.com/architekturapowinna...

Rozpoczynamy rok 2023! W tym odcinku mam dla Was historię młodej architektki Joanny Kręgiel-Vereecke, która opowie nam o swojej drodze odnajdywania się w wymagającym środowisku architektonicznym w Holandii.

Joanna studiowała na Politechnice Łódzkiej oraz holenderskim TU Delft na specjalności Heritage & Architecture (Dziedzictwo i Architektura), zdobywała doświadczenie zawodowe w różnych biurach holenderskich (m.in. Heren 5, Noahh, Archivolt Architecten) a od 2 lat prowadzi własną pracownię STUDIO WOODS, w której zajmuje się projektami renowacji mieszkań i domów. Joanna żyje i pracuje w Holandii i to w tym środowisku są umiejscowione historie, d...

Zapraszam na ostatni odcinek w tym roku! Mój rozmówca - Konrad Brzykcy jest architektem pochodzącym z Krakowa, który konsekwentnie dążył do osiągania swoich zawodowych planów, wykorzystywał pojawiające się szanse i aktualnie żyje i pracuje w Nowym Jorku. Swoje doświadczenie zawodowe zdobywał w krakowskim biurze Ingarden&Ewy, barcelońskim Beth Gali BBGG Arquitectes, nowojorskim BIGu, Selldorf Architects, czy aktualnie Fogarty Finger.

Czas zaglądnąć do Japonii! Moim gościem jest Krzysztof Ingarden - architekt i współzałożyciel biura Ingarden & Ewý Architekci. W latach 80. odbył staż doktorancki w School of Art & Design na University of Tsukuba w Japonii. Pracował w biurze Arata Isozaki w Tokio a następnie w J.S.Polshek & Partners w Nowym Jorku. 

Biuro Ingarden & Ewý Architekci możecie kojarzyć z takich realizacji jak Małopolski Ogród Sztuki, Pawilon Wyspiański 2000, Centrum Kongresowe w Krakowie czy Polski Pawilon Expo 2005. Warto również wspomnieć o znamiennej współpracy z japońskim architektem Aratą Isozakim oraz fundatorem Andrzejem W...

Dekarbonizacja budownictwa jest nieunikniona. Sektor budowlany odpowiada za blisko 40% światowej emisji gazów cieplarnianych. Czas na rozmowę o ekologicznym budownictwie z doradcą i ekspertem w tej dziedzinie - Jerzym Wójcikiem z firmy JW+A. Rozmawiamy o politykach i wytycznych Unii Europejskiej, o prawie lokalnym, o certyfikacjach wielokryterialnych (LEED, BREEAM, WELL). 

Jako...

Jaka to była przyjemność porozmawiać z Anną Cymer - historyczką architektury, popularyzatorką, autorką książki Architektura w Polsce 1945 – 1989! Czy w dzisiejszych czasach nie wypada dyskutować o estetyce? Ups, za późno!

Rozmowa powstała w ramach rozgrzewki do wrocławskiego festiwalu Miastomovie. Więcej info na: miastomovie.pl

Anna Cymer o brzydo...

Nie jest to typowa rozmowa o branży, doświadczeniu, projektach. Zygmunt Borawski mówi o stresie, presji i odpowiedzialności w zawodzie architekta. Ten odcinek porusza istotny temat zdrowia psychicznego wśród architektów. 

Pytam Zygmunta o: Czego nauczyły Cię studia w Mendrisio i praca u Kereza? Czy my romantyzujemy zawód architekta? Czy architektura to zdrowa branża, jeśli chodzi o higienę pracy? Jakie mogą być objawy wypalenia zawodowego? Jak wyglądał Twoje poszukiwania balansu pomiędzy pracą a odpoczynkiem? Dlaczego zdrowie psychiczne wśród projektantów jest tak istotne? 

Zygmunt Borawski jest...

Porozmawiajmy o wnętrzach! Moją gościnią jest Ida Mikołajska - architektka wnętrz, która wraz z mamą Krystyną Mikołajską prowadzą pracownię Mikołajska Studio w Krakowie.

Bądźmy świadomi wnętrz, którymi się otaczamy a które mają niesamowity wpływ na nasze życie i nasze samopoczucie! Miłego słuchania, Klaudia

Mikołajska Studio: htt...

Czas na miejskie marzenia, romantyczne techno, dziwaczną architekturę fastfoodową. W tym odcinku rozmawiam z Aleksandrą Stępień-Dąbrowską o architekturze lat 90. Aleksandra jest historyczką sztuki, badaczką i popularyzatorką architektury XX wieku, autorką książki "Jakby luksusowo. Przewodnik po architekturze lat 90.".

Bardzo wartościowa rozmowa, której celem j...

Dzisiaj mam dla Was odcinek urbanistyczny, planistyczny, legislacyjny. Moim gościem jest urbanista Grzegorz Buczek - były wykładowca Wydziału Architektury PW i studiów podyplomowych ASP, radny dzielnicy Warszawa-Ochota w latach 90.

Rozmawiamy o ładzie przestrzennym, o ustawach i ich hierarchii, o strategiach, o studium, o planach miejscowych i o tym, jak urbanistyka w Polsce funkcjonuje na legislacyjnym backstagu. 

Today I speak with Deirdre Mask - a writer, lawyer, sometimes academic. Her book "The Address Book" describes the complex stories behind the names and numbers of the roads that we live on. Deirdre describes the influence of the address and the positive and negative consequences that it can bring.

I believe most of us have never considered that such a tiny, common detail can tell us so much about the place, people, politics, history. Most of us have never considered that a home address really matters. Time to talk about it!

Każdy niby słyszał, ale dalej nie wiadomo, o co w tym chodzi. Czas porozmawiać o partycypacji ze specjalistami od partycypacji. Czym jest to współdecydowanie i współdziałanie w projektowaniu? Kiedy ta partycypacja ma zastosowanie? Kogo dotyczy i jakie ma znaczenie dla projektantów, a jakie dla mieszkańców? Kto w takim procesie powinien uczestniczyć? Jak zachęcić mieszkańców do zaangażowania? Jakie są zagrożenia partycypacji?

Rozmawiam z Anną Kotowską i Andrzejem Jaworskim z pracowni JAZ+Architekci: https://jazplus.pl/miasto/

A tutaj książka z odcinka - Czuły modernizm: http...

Today I'm talking with a restoration architect and heritage specialist based in the Netherlands - Karianne Vandenbroucke. She is a board member at the Erfgoed Academie (Heritage Academy) and had been teaching Heritage & Design at TU Delft.

We talk about heritage and adaptive reuse. What is it and why does it matter? Is the terminology in the heritage world important? How do designers judge the values in architecture? What is the difference in approach between western and eastern world?

What are the rules of transformation of the building? How much can we destroy? What kind...

Mój rozmówca - Maciej Miłobędzki jest jednym ze współzałożycieli pracowni JEMS Architekci. W świecie architektonicznym te niewinne cztery litery JEMS wzbudzają podziw, respekt, ciekawość, nieco plotek, oczekiwań, trochę dumy i nadziei. JEMS jest kojarzony z racjonalnością formy, wyraźną strukturą, stonowaniem i brakiem ekstrawagancji. W pracowni powstały projekty takich budynków jak Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu, Międzynarodowe Centrum Kongresowe w Katowicach, 19. Dzielnica w Warszawie, Browary Warszawskie, renowacja i rozbudowa Hali Koszyki i wiele innych.

Czas odmienić biuro przez przypadki! Z moim gościem rozmawiamy o jego początkach architektonicz...

Moim gościem jest Łukasz Ostoja-Kasprzycki, który od 2013 roku tworzy projekt PoWarszawsku, na który składa się profil na Facebooku i Instagramie, audycja w radiu Kampus oraz kanał Youtube. Łukasz zajmuje się się popularyzowaniem wiedzy o Warszawie, upowszechnianiem ciekawostek i historii. Na swoich mediach zgromadził ponad 200tys. stałych odbiorców i to jest najlepszy przykład tego, że popularnonaukowe, miejskie, przestrzenne, historyczne kanały są doceniane i potrzebne, tego typu treści powinny być rozpowszechniane a twórca takiego profilu przepytany na podcaście Architektura Powinna. Jak powstał profil PoWarszawsku? Kim jest osoba, która stoi za tymi treściami? Skąd si...

Zabawa, figle, igraszki, psoty i dziecięca libacja w przestrzeni publicznej! Czego chcieć więcej! Dzisiaj rozmawiamy o placach zabaw, o ich historii i stanie aktualnym, o dobrych i złych tendencjach. 

Moją rozmówczynią jest Ańa Komorowska - architekta krajobrazu, edukatorka, podkasterka, specjalistka od placów zabaw i kreatorka sformułowania NIEPLAC ZABAW. Co jest nie tak z tradycyjną nazwą? Skąd się wzięły place zabaw? Jak projektuje się takie miejsca? Na jakie potrzeby place odpowiadają? Czy nasze place zabaw są zbyt bezpieczne?! Czym są naturalne lub przygodowe place zabaw?

Aldo van Eyck uważał, że metal...

Can you believe it? Me neither. I spoke with Daniel Libeskind - Polish-American architect, artist and set designer. He is known for his ability to evoke cultural memories in buildings. Following the 20th anniversary of 9/11 attacks in New York City and a recently unveiled Dutch Holocaust Memorial of Names in Amsterdam, we focus on perception of time in architecture. Why is memory important? How does architecture function as a medium for remembrance? What are the architectural tools and how to use them? How to materialise sadness? How to make the absence visible? And how to keep the optimism?