archiwum edukacji

40 Episodes
Subscribe

By: Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki

Dział edukacji realizuje programy pogłębiające tematy poruszane na wystawach. W ramach naszych wydarzeń odbywają się oprowadzania kuratorskie, wykłady, spotkania z twórcami oraz dyskusje, które pozwalają na wymianę myśli i doświadczeń z artystami i ekspertami. Każde wydarzenie to okazja do aktywnego uczestnictwa w dyskusji dotyczącej sztuki współczesnej oraz głębszej refleksji nad aktualnymi zjawiskami artystycznymi.Archiwum Edukacji to baza nagrań ze spotkań zrealizowanych w przestrzeni galerii.

Archiwum Edukacji #41 - Potential History Symposium. Monika Bobako
#41
02/13/2025

Weekend international symposium with participation of artists, curators and invited speakers who have been engaged for years in both theoretical and practical fields (artistic, curatorial, academic, activist) of potential history. They all have worked at the complex and creative intersections of topographies, methodologies, heritages, languages and politics. Drawing on this experience, they will share their research and engagement and will discuss possible scenarios of collaboration and solidarity, refusal and resistance to dominant narratives, affects and aesthetics in the face of violent forms of feeling and representation.

Monika Bobako, on her research on the genealogies of peripheral whiteness...


Archiwum Edukacji #40 - Potential History Symposium. Andrea Průchová Hrůzová
#40
02/13/2025

Weekend international symposium with participation of artists, curators and invited speakers who have been engaged for years in both theoretical and practical fields (artistic, curatorial, academic, activist) of potential history. They all have worked at the complex and creative intersections of topographies, methodologies, heritages, languages and politics. Drawing on this experience, they will share their research and engagement and will discuss possible scenarios of collaboration and solidarity, refusal and resistance to dominant narratives, affects and aesthetics in the face of violent forms of feeling and representation.

Andrea Průchová Hrůzová, on her involvement in the collective rese...


Archiwum Edukacji #39 - Potential History Symposium. Anna Łazar
#39
02/12/2025

Weekend international symposium with participation of artists, curators and invited speakers who have been engaged for years in both theoretical and practical fields (artistic, curatorial, academic, activist) of potential history. They all have worked at the complex and creative intersections of topographies, methodologies, heritages, languages and politics. Drawing on this experience, they will share their research and engagement and will discuss possible scenarios of collaboration and solidarity, refusal and resistance to dominant narratives, affects and aesthetics in the face of violent forms of feeling and representation.

Anna Łazar, on curating in the post-soviet context, on the engagement w...


Archiwum Edukacji #38 - Potential History Symposium. Aleksandra Szczepan and Robert Kusek
#38
02/12/2025

Weekend international symposium with participation of artists, curators and invited speakers who have been engaged for years in both theoretical and practical fields (artistic, curatorial, academic, activist) of potential history. They all have worked at the complex and creative intersections of topographies, methodologies, heritages, languages and politics. Drawing on this experience, they will share their research and engagement and will discuss possible scenarios of collaboration and solidarity, refusal and resistance to dominant narratives, affects and aesthetics in the face of violent forms of feeling and representation.

Aleksandra Szczepan and Robert Kusek (Potential History of ECE group members...


Archiwum Edukacji #37 - Potential History Symposium. Noor Abed
#37
02/12/2025

Weekend international symposium with participation of artists, curators and invited speakers who have been engaged for years in both theoretical and practical fields (artistic, curatorial, academic, activist) of potential history. They all have worked at the complex and creative intersections of topographies, methodologies, heritages, languages and politics. Drawing on this experience, they will share their research and engagement and will discuss possible scenarios of collaboration and solidarity, refusal and resistance to dominant narratives, affects and aesthetics in the face of violent forms of feeling and representation.

Noor Abed, on approaching history as a permanent present tense, a...


Archiwum Edukacji #36 - Potential History Symposium. Post Brothers / Matthew Post
#36
02/12/2025

Weekend international symposium with participation of artists, curators and invited speakers who have been engaged for years in both theoretical and practical fields (artistic, curatorial, academic, activist) of potential history. They all have worked at the complex and creative intersections of topographies, methodologies, heritages, languages and politics. Drawing on this experience, they will share their research and engagement and will discuss possible scenarios of collaboration and solidarity, refusal and resistance to dominant narratives, affects and aesthetics in the face of violent forms of feeling and representation.

Post Brothers on researching the potential histories of Białystok and t...


Archiwum Edukacji #35 - Potential History Symposium. Basma al-Sharif and Ana Teixiera Pinto
#35
02/12/2025

Weekend international symposium with participation of artists, curators and invited speakers who have been engaged for years in both theoretical and practical fields (artistic, curatorial, academic, activist) of potential history. They all have worked at the complex and creative intersections of topographies, methodologies, heritages, languages and politics. Drawing on this experience, they will share their research and engagement and will discuss possible scenarios of collaboration and solidarity, refusal and resistance to dominant narratives, affects and aesthetics in the face of violent forms of feeling and representation.

Basma al-Sharif on necessity of displacements and reversals in historical, political...


Archiwum Edukacji #34 - Potential History Symposium. Curatorial introduction
#34
02/12/2025

.Weekend international symposium with participation of artists, curators and invited speakers who have been engaged for years in both theoretical and practical fields (artistic, curatorial, academic, activist) of potential history. They all have worked at the complex and creative intersections of topographies, methodologies, heritages, languages and politics. Drawing on this experience, they will share their research and engagement and will discuss possible scenarios of collaboration and solidarity, refusal and resistance to dominant narratives, affects and aesthetics in the face of violent forms of feeling and representation.

curators: Maria Brewińska, Joanna Kordjak, Katarzyna Kołodziej-Podsiadło


Archiwum Edukacji #33 - Ślepowrony. Spotkanie z Joanną Rajkowską
#33
02/04/2025

Spotkanie wokół filmu Joanny Rajkowskiej i Roberta Snidermana, Ślepowrony, z kolekcji Fundacji Sztuki Polskiej ING.

Ślepowrony to marionetkowy film zrealizowany wspólnie z amerykańskim pisarzem i performerem Robertem Yerachmielem Snidermanem. Bohaterowie filmu, Bogusia, Rela, Sara, Dzidek i jego mama, Zbyszek, Zelik, Rajka, Robert i Basia, związani są z osobistymi historiami autorów filmu. Są też inni protagoniści – sarna, borsuk, dzik, pies oraz ptaki – tytułowe ślepowrony. W filmie przeszłość miesza się z teraźniejszością – śledzimy wojenne losy ludzi, ucieczki przez bagna i tułaczkę, jesteśmy w bydgoskim bloku z lat 60., we wnętrzu amerykańskiej synagogi...


Archiwum Edukacji #32 - Historie Potencjalne. Spotkanie z Karoliną Grzywnowicz
#32
01/29/2025

W tym nagraniu poruszane są trudne tematy, które mogą być dla niektórych słuchaczy niepokojące lub wywoływać silne emocje. Materiał przeznaczony jest wyłącznie dla osób pełnoletnich.

Prosimy o świadome podejście do słuchanej treści i zadbanie o swoje samopoczucie podczas słuchania. Jeśli czujesz, że temat może Cię przytłoczyć, rozważ odsłuchanie w dogodnym dla Ciebie momencie lub skonsultuj się z zaufaną osobą w razie potrzeby wsparcia.

Karolina Grzywnowicz jest artystką wizualną, której praktyka sytuuje się na przecięciu sztuki, badań naukowych i aktywizmu. Interesują ją rośliny p...


Archiwum Edukacji #31 - Kryzys humanitarny jako stan permanentny
#31
01/29/2025

W tym nagraniu poruszane są trudne tematy, które mogą być dla niektórych słuchaczy niepokojące lub wywoływać silne emocje. Materiał przeznaczony jest wyłącznie dla osób pełnoletnich. Zawiera elementy wulgarnego języka.

Prosimy o świadome podejście do słuchanej treści i zadbanie o swoje samopoczucie podczas słuchania. Jeśli czujesz, że temat może Cię przytłoczyć, rozważ odsłuchanie w dogodnym dla Ciebie momencie lub skonsultuj się z zaufaną osobą w razie potrzeby wsparcia.

Obecnie mierzymy się z narastającym kryzysem humanitarnym, który coraz częściej staje się zjawiskiem o ch...


Archiwum Edukacji #30 - Bojarska – Ratajczak – Wielgosz: Dyskusja o „Brutalizmie” Achille'a Mbembego
#30
01/23/2025

Oryginalna diagnoza współczesności dokonana z perspektywy Afryki łączy elementy teorii krytycznej, myśli postkolonialnej i psychoanalizy.

Tytułowy brutalizm to metafora naszej epoki, w której zachłanny kapitalizm w coraz bardziej bezwzględny sposób kruszy, rozszczepia i drenuje zarówno planetę, jak i ludzkie ciała. Paradoksalnie, technologie cyfrowe tylko pogłębiają politykę ekstrakcji, przyczyniając się do zagłady wszystkiego, co żywe. Umożliwiają też one uprawianie na niespotykaną dotąd skalę rasistowskiej polityki segregacji i sortowania ludzi, zmieniając ich w przemieszczające się ciała-granice i sprawiając, że nigdy nie będą mogli znaleźć się „u sieb...


Archiwum Edukacji #29 - Archiwum Protestu? Spotkanie z Archiwum Protestów Publicznych i Tomášem Rafą
#29
01/21/2025

Spotkanie z osobami z kolektywu Archiwum Protestów Publicznych i Tomášem Rafą dotyczy dokumentowania protestów, zarówno wystąpień obywatelskich w obronie demokracji, jak i tych spod znaku „nowego nacjonalizmu”. Wraz z artystami i gościem – Łukaszem Zarembą oraz prowadzącą spotkanie Katarzyną Sagatowską zastanowimy się, gdzie przebiega granica między rejestracją dziennikarską i artystyczną, czym są i po co tworzymy archiwa protestów, jaką rolę w ich powstawaniu pełni internet, czy estetyzacja protestu to zarzut czy zaleta oraz jak z perspektywy czasu odbieramy zgromadzone dokumentacje.

Archiwum Protestów Publicznych - kolektyw od 2016 roku zbiera wizualne ślady aktywizacj...


Archiwum Edukacji #28 - Caucasian paradise: Atmospheric histories of the Soviet (sub)tropics
#28
01/21/2025

The cultural symbolism of these plants for South Caucasian communities has been extensively analyzed in the works dedicated to Parajanov’s cinematic legacy, but depictions of the fruits in his films also offer avenues for examining the histories of extractivism in the region. In the lecture, Keto Gorgadze will discuss the colonial underpinnings of climate control in the Russian and Soviet context, the specificity of the project of tropicality in the South Caucasus, and the role of the atmosphere in shaping the extractive (sub)tropical landscapes.

Keto Gorgadze is a researcher and writer of Georgian descent whose wo...


Archiwum Edukacji #27 - Abakhan. Nomadyczna sztuka Eurazji Wykład Doroty Jagody Michalskiej
#27
01/10/2025

Centralnym punktem wykładu będzie próba spojrzenia na twórczość Magdaleny Abakanowicz (1930–2017) poprzez pryzmat jej tatarskich korzeni, kwestii do tej pory marginalizowanej. Wiedza ta pozwala we wczesnych pracach tekstylnych artystki z latach 60. XX wieku dostrzec ich strukturalne podobieństwo do tatarskiej architektury nomadycznej, a przez to odwołania do wędrownego stylu życia związanego z tradycjami pastoralnymi. Takie odczytanie jej twórczości może stać się ważnym przykładem próby „kreolizacji” polskiej historii sztuki poprzez zaproponowanie alternatywnego dla „formy narodowej” modelu.

W ramach wykładu twórczość Abakanowicz zostanie umieszczona w szerszym kontekście Eurazji, dias...


Archiwum Edukacji #26 – Interchangeability of bodies. Meeting with Prinz Gholam
#26
11/05/2024

What is the symbiotic collaboration between two artists who work as a duo and have been a couple in their private lives? What media shape their artistic language for expressing multiple themes? What is the source of the artists’ choreography: is it the potential of their bodies or the desire to express emotions through these poses? How do they combine private motifs with cultural references? And what cultural themes do they embody in subtle performances? Do and how do large-scale drawings linked to choreographed bodies fit into gay and queer culture? What models of masculinity do they represent against a...


Archiwum Edukacji #25 – Dorosłe dzieci, czyli o rodzinie, sztuce i zdrowiu psychicznym
#25
10/24/2024

Kim są dorosłe dzieci? Jak rozmawiać otwarcie i bez wstydu o zdrowiu psychicznym? W jaki sposób sztuka może pomóc w radzeniu sobie z kryzysami i traumą? Jak rozumieć mechanizmy współuzależnienia, nie obwiniać, dbać o siebie i bliskich? Jak sięgać po pomoc i skąd jej oczekiwać?

Inspiracją są prace Karoliny Balcer i Michaliny Kacperak, ostatnio pokazywane na wystawie Auć w Galerii Jednostka, o życiu w rodzinie dotkniętej traumą – m.in. kryzysem bezdomności brata (Balcer) i chorobą alkoholową ojca (Kacperak), a także współuzależnieniem najbliższych. Zdobywanie, a także szerzenie świadomości o z...


Archiwum Edukacji #24 – Ewa Kuryluk. Kangór z ołówkiem, pędzlem i nożyczkami. Spotkanie z Ewą Kuryluk i Anną Kowalską
#24
10/24/2024

Ewa Kuryluk. Kangór z ołówkiem, pędzlem i nożyczkami autorstwa Anny Kowalskiej to pierwszy katalog systematycznie i możliwie kompletnie dokumentujący prace na papierze stworzone przez Ewę Kuryluk w latach 1959–1979. Powstał w ścisłej współpracy z artystką pragnącą, by nie była to pozycja wyłącznie dla specjalistów, ale książka dla wszystkich zainteresowanych sztuką drugiej połowy XX wieku. Katalog został podzielony na rozdziały porządkujące wczesną twórczość Kuryluk – od lat gimnazjalnych po końcówkę lat 70., kiedy postanowiła porzucić rysunek i malarstwo na rzecz instalacji. Bogato ilustrowana książka przedstawia niemal 90...


Archiwum Edukacji #23 – Artystki i surrealizm. Spotkanie z tłumaczką Anną Arno
#23
10/24/2024

Zapraszamy na spotkanie z Agnieszką Taborską, historyczką sztuki, oraz Anną Arno, tłumaczką pionierskiej książki Whitney Chadwick Artystki i surrealizm. Publikacja ta to najbardziej wszechstronne omówienie życia, myśli i dzieł niezwykłych kobiet, które stały się ważną częścią ruchu surrealistycznego.

Leonora Carrington, Leonor Fini, Frida Kahlo, Dorothea Tanning i wiele innych artystek to ikony tamtej epoki, a zarazem odważne dziewczyny, które nie pozwoliły się zamknąć w roli modelek i muz, lecz podążyły własną ścieżką, by poprzez surrealizm osiągnąć dojrzałość twórczą i „wyzwolenie ducha”. Historie ich życia i...


Archiwum Edukacji #22 – Skazana za haftowanie. Debata o haftach Moniki Drożyńskiej
#22
10/08/2024

W sierpniu 2024 roku sąd uznał winną Monikę Drożyńska uszkodzenia 58 pokrowców na zagłówki w pociągach spółki PKP Intercity Są Zakład Centralny w Warszawie. Czynu dokonała techniką haftu ręcznego na tkaninie haftując cytaty z poezji Tuwima i Białoszewskiego.

Jeszcze przed ogłoszeniem wyroku działalność artystki w PKP budziła wiele emocji. Drożyńskiej zarzuca się "brak umiejętności, głupotę, wandalizm, chorobę psychiczną, szaleństwo". Hafty są określane jako "głupie, brzydkie, nieestetyczne". W komentarzach pisano: "Czteroletnie dziecko tak haftuje", "Panie z koła gospodyń wiejskich haftują lepiej i...


Archiwum Edukacji #21 – Tears of Joy. Who is crying for critical art today?
#21
10/01/2024

„Who are exhibitions made for? Whose stories do they tell and who is not represented in them and feels out of place in an art gallery? What role should the institution play today and what needs should it respond to?’ - These were the questions posed by the curators of the Tears of Happiness exhibition. However, as critical commentary arose from the artists and theorists taking part in the performance programme, the questions began to multiply. The performers, as well as the audience, pointed to issues that seem problematic today: the way old age and illness are portrayed; the obje...


Archiwum Edukacji #20 – Avuncular Architectures: Queer Futurity and Life Economies. Lecture by Tim Waterman
#20
09/10/2024

In Sarah Ensor’s essay “Spinster Ecology: Rachel Carson, Sarah Orne Jewett, and Nonreproductive Futurity” (2012), the avuncular figure of the spinster figures a model of “queer ecocritical practice” and a “model of care that allows distance, indirection, and aloofness to persist and that transforms the vexed concept of ‘enoughness’ from a chastening limitation to a quietly affirmative state.” This talk explores how models of care involving a critical (or queer ecocritical) distance can provide a different frame of thinking for art and design, based in the idea of life economies and a life drive. Examples range from the 1950s new town of Harlow...


Archiwum Edukacji #19 – Nanufars of Ludwig Mies van der Rohe and Lilly Reich. On restoring water plants for architecture. Ivan Blasi in conversation with Centrala Group
#19
07/22/2024

The German Pavilion, designed by Ludwig Mies van der Rohe and Lilly Reich for the 1929 Barcelona World Exposition, has two pools. In one stands Georg Kolbe's sculpture Dawn. The other was long interpreted as a flat mirror of water - thus fitting perfectly with the perception of the pavilion as a composition of abstract, intersecting surfaces. However, it originally housed water plants, which were omitted during the building's reconstruction in the 1980s.

In 2022, the CENTRALA group and curator Aleksandra Kędziorek, in collaboration with the Mies van der Rohe Foundation team and experts from the Tres Turons a...


Archiwum Edukacji #18 – Estetyka niepełnosprawności. Promocja książki Tobina Siebersa
#18
07/01/2024

Estetyka niepełnosprawności Tobina Siebersa, badacza i aktywisty działającego na rzecz praw z niepełnosprawnościami, jest książką rewolucyjną. To pierwsza próba przedstawienia niepełnosprawności w sztuce współczesnej i kulturze wizualnej przeprowadzona z takim rozmachem. Odsłania kulisy pracy Marca Quinna i literackie światy Junot Díaz, zestawia Wenus z Milo i prace Andy’ego Warhola. Bada, w jaki sposób niepełnosprawność problematyzuje obowiązujące wyobrażenia o pięknie.

Będzie ona punktem do rozmowy o relacjach sztuki i niepełnosprawności. Spróbujemy uchwycić proces, w którym niepełnosprawność staje si...


Archiwum Edukacji #17 – EXPOSÉ — Spotkanie z Jackiem Malinowskim
#17
06/14/2024

Zapraszamy na spotkanie z Jackiem Malinowskim, na którym zostanie zaprezentowana publikacja Exposé. Jest ona dokumentacją projektu artysty pod tym samym tytułem, a jednocześnie jego kontynuacją. Zawiera teksty exposé premiera, komentarze poselskie, kadry z filmu, fotografie osób uczestniczących w projekcie oraz kulisy powstawania pracy. Książkę zamyka esej krytyka sztuki Stacha Szabłowskiego.

Projekt Jacka Malinowskiego Exposé, zrealizowany w związku z wystawą Trzy plagi w Galerii Labirynt w Lublinie, rozpoczął się w 2019 roku. Na jego treść nie wpłynęły jednak nadchodzące plagi, jak pandemia COVID-19 czy inwazja Rosji na Ukrainę, ale wszystkie wcześniejsze...


Archiwum Edukacji #16 – Poczuć, nazwać, zobaczyć. O złożonej relacji sztuki, wiedzy i scenariuszy przyszłości
#16
06/04/2024

Sztuka aktywnie włącza się do debaty publicznej – jest jej nieodzowną częścią. Daje przy tym szanse na skonfrontowanie różnych wizji tego, jak rozumiemy przestrzenią publiczną. Oferuje także możliwość oddziałowania na wyobraźnie i wyobrażenia odbiorców – na poziomie indywidualnym i kolektywnym – oraz konstruowania scenariuszy potencjalnych przyszłości rozumianej za Timothy Mortonem – jako “rozciągnięta w czasie teraźniejszość”.

W momencie, gdy ośrodki akademickie tracą potencjał społeczno- i kulturotwórczy na rzecz transformacji w wyizolowane quasi-korporacyjne przedsiębiorstwa, rola kulturotwórcza, edukacyjna i wiedzotwórcza przejmowana zostaje przez instytucje kultury. To tu więc – jeszcze silni...


Archiwum Edukacji #15 – Praktyki grupowe i eksperymenty formalne gdzie indziej zakazane. Środowisko ceramików w Gdańsku lat 50 i 60 XX wieku. Wykład Marty Kołacz
#15
05/29/2024

Jednym z elementów zwrotu społecznego we współczesnej historii sztuki jest wysunięcie się na pierwszy plan zjawisk, które poszerzyły rozumienie, czym jest społecznie zaangażowana praktyka artystyczna. Działające pod kierunkiem Hanny Żuławskiej zespoły Zakładów Ceramiki Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (obecnie Akademii Sztuk Pięknych) w Gdańsku i powstałej po 1956 roku tzw. Grupy Kadyńskiej nie tylko wytwarzały nowoczesną plastykę użytkową, ale pozwalały zyskać niehierarchiczne i partycypacyjne doświadczenie.

Wśród wykształconych przez Żuławską ceramików, należących też do Grupy Kad...


Archiwum Edukacji #14 – Mroczna ekologia — spotkanie promocyjne z Anną Barcz, Andrzejem Marcem oraz Julią Krupą
#14
05/29/2024

Timothy Morton (1968) jest jednym z bardziej wpływowych współczesnych filozofów, wpisujących się w nurt myślenia o ekologii, polityce, literaturze, architekturze i muzyce. Zawiaduje katedrą filologii angielskiej Rita Shea Guffey na Uniwersytecie Rice. Współpracował z takimi artystami jak: Björk, Laurie Anderson, Olafur Eliasson, and Pharrell Williams. Jest autorem ponad 20 książek, m.in. Ecology Without Nature (2007), Hyperobjects: Philosophy and Ecology after the End of the World (2013), Being Ecological (2018).


Archiwum Edukacji #13 – Ceramika w Zachęcie. Wykład Anny Wiszniewskiej
#13
05/29/2024

Wystawa ceramiki w Zachęcie? Tak! Dla publiczności przyzwyczajonej do prezentacji malarstwa, rzeźby czy fotografii ekspozycja ceramiki artystycznej w galerii sztuki współczesnej może być zaskoczeniem. Jednak Zachęta, jak mało która instytucja wystawiennicza w Polsce, ma doskonałe tradycje w prezentacji obiektów ceramicznych. Po raz pierwszy ceramika została zaprezentowana tu w 1906 roku w ramach wystawy dzieł Stanisława Jagmina, uznawanego dziś za nestora ceramiki polskiej. Po ekspozycjach ceramiki w kolejnych dekadach przeprowadzi nas monografistka Stanisława Jagmina, dr Anna Wiszniewska.


Archiwum Edukacji #12 – Kelp is on the way. Learning from algae about how to be a kinder humankind. Julia Lohmann
#12
05/29/2024

The artist creates objects on the border of visual arts and speculative design. She critically analyzes the ethical and material value systems underlying our relationship with flora and fauna. Her primary material is seaweed, whose extraordinary possibilities she discovered as a construction material during a residency in Japan in 2007. Since then, she has been developing a technique for creating objects from marine plants, the use of which is innovative and ecological on many levels. The material is readily available, biodegradable, and its cultivation has detoxifying properties and contributes to the purification of seawater. The artist co-founded a group of...


Archiwum Edukacji #1 – Tylko one. Polska sztuka bez mężczyzn. Premiera książki Sylwii Zientek
#1
03/13/2024

Wybitne i podziwiane, ale też nieodkryte i zapomniane. Artystki, których życiorysy i twórczość opowiadają historię polskiej sztuki na nowo.

Dzieła kobiet – również w Polsce – stanowią zaledwie ułamek zbiorów najważniejszych muzeów, tymczasem, tak jak mężczyźni, zajmują się sztuką co najmniej od antyku. Jednak dostęp do edukacji artystycznej wywalczyły dopiero pod koniec XIX wieku. Ile talentów i dzieł zostało pominiętych!

Sylwia Zientek odważyła się na eksperyment: odsunęła na chwilę mężczyzn, malarzy i rzeźbiarzy, żeby odkryć przed nami zaskakującą kobiecą linię w polskiej sztuce...


Archiwum Edukacji #8 – Histeria sztuki. Spotkanie z Sonią Kiszą
#8
03/13/2024

Serdecznie zapraszamy na spotkanie z Sonią Kiszą, autorką która przywołuje znane i mniej znane obrazy i rzeźby, by pokazać je w świeżym, buntowniczym świetle. Przedziera się przez tomy starych podręczników, przez tysiące lat fałszywych przekonań, przez wieki propagandy i metry kurzu. Robi to, żeby dotrzeć do ukrytych znaczeń sztuki europejskiej. Sztuki związanej z kobietami, z zapomnianym światem naszych przodkiń. Histeria sztuki to drogowskaz, JAK CZYTAĆ OBRAZY, to zbiór świadectw kobiet, bogiń i herosek, które kultura skazała na tortury, a potem zgubiła znaczenie ich dorobku.


Archiwum Edukacji #10 – Wyparty kontekst. Spotkanie z zespołem Archipolo
#10
03/12/2024

Projekt Wyparty kontekst ma za zadanie przekładać narzędzia pracy architekta i urbanisty do badania otaczającej nas wizualności. Zespół Archipolo bierze na warsztat przestrzeń graniczną, nieokreśloną – analizuje przestrzeń wyjazdu z miasta.

W Archipolo zdajemy sobie sprawę, że architektura jest częścią kultury i wymaga dobrego zrozumienia kontekstu. Dlatego prowadzimy działania w dwóch obszarach: badamy i projektujemy. Do wspólnych projektów chętnie zapraszamy artystów, badaczy i inne ciekawe osoby zainteresowane polską budowlaną popkulturą.


Archiwum Edukacji #9 – Witamy w Międzymieściu. Wykład Olgi Drendy
#9
03/12/2024

W latach 70. socjolog Marcin Czerwiński pisał o przestrzeni ani miejskiej, ani wiejskiej, w której króluje "domek polski" z dobudówkami i szopami. Była to przestrzeń samoróbkowej zaradności, którą zamieszkiwali często drobni fachowcy. Dzisiaj ani w mieście, ani na wsi mieszka coraz więcej spośród nas. Miasto rozszerza się, a wieś traci rolniczy charakter. Kto może, ten ucieka przed wysokimi kosztami życia w mieście lub próbuje realizować marzenie o własnym domku - już nie samorobkowym domku polskim, a propozycji z katalogu. W środku zwykle jest czysto, przytulnie i "po s...


Archiwum Edukacji #11 – Uciekając przed niewidzialnością? Fotografie w labiryncie archiwalnych kolekcji. Wykład Weroniki Kobylińskiej
#11
03/12/2024

W dyskursie na temat archiwów, kluczowym punktem odniesienia jest kanoniczny już esej Jacques'a Derridy, w którym skupiał się on na filozoficznych aspektach archiwum: jego roli w konstruowaniu historii i tożsamości oraz mechanizmach pracy pamięci. Podczas wystąpienia zostanie jednak przedstawiona inna propozycja podejścia do kwestii zdjęć w kolekcjach archiwalnych, bardziej skoncentrowana na losach realnych obiektów i praktycznych implikacjach wynikających ze specyfiki różnorodnych artefaktów, bazująca m.in. na obserwacjach Hito Steyerl. Idąc w ślad za niemiecką artystką poruszymy problem kapitału symbolicznego obiektów w zbiorach archiwalnych oraz zastanowimy się co defin...


Archiwum Edukacji #7 – Henryk Lula. Ceramika. Sztuka Materii. Forma gipsowa
#7
02/28/2024

Duże formy naczyniowe są znakiem rozpoznawczym Henryka Luli. Do wykonania skomplikowanych brył artysta używa form gipsowych. Gips wchłania zawartą w masie wilgoć. Podstawową bryłą, od której zaczyna pracę, jest kula. Artysta wykleja dwie półkule negatywowej formy plastyczną masę ceramiczną, które po utrwaleniu sklejane są ze sobą. Kolejny etap polega na doklejaniu rzeźbiarskich elementów w postaci piór lub ażurowej siatki wyciskanych w mniejszych foremkach. Praca nad tymi formami wymaga dużej ostrożności, ponieważ materiał jest bardzo kruchy. Po każdym etapie formowania obiekty są retuszowane i suszone. Po wstępnym utrwaleniu surówki, cz...


Archiwum Edukacji #6 – Henryk Lula. Ceramika. Sztuka Materii. Szkliwo miedziowe
#6
02/28/2024

Henryk Lula w swojej twórczości poświęca dużą wagę wyrazowi plastycznemu szkliwień. Artysta osiąga wyjątkowe efekty, stosując w opracowywanych przez siebie mieszankach związki metali ciężkich jak na przykład miedź. W połączeniu ze szkliwami miedziowymi Lula stosuję technikę wypału w atmosferze redukcyjnej, która polega na odcięciu dopływu powietrza. Dzięki tej technologii ceramiczne obiekty zyskują połyskliwe powierzchnie o barwie rudej, brązowej lub zielonej.


Archiwum Edukacji #5 – Henryk Lula. Ceramika. Sztuka Materii. Terakota szlifowana
#5
02/28/2024

Ceramika utrwalona w czasie wypału zazwyczaj pokrywana jest warsztwą szkliw, która tworzy nieprzepuszcalną warstwę na naczyniu. Jej użycie nie jest jednak koniecznością. Henryk Lula opracował technologię pracy z barwną gliną wydobywaną w Kadynach koło Elbląga. Obiekty wykonane w tej technice wyróżniają się swoją wyjątkową teksturą. Po pierwszym wypale na biskwit artysta ręcznie szlifuje ściany naczyń, aby odsłonić ziarna i drobiny jasnego szamotu w masie ceramicznej. Dzięki temu formy zyskują również wyjątkowo gładką, lśniącą powierzchnię.


Archiwum Edukacji #4 – Henryk Lula. Ceramika. Sztuka Materii. Szkliwo zaciekowe
#4
02/28/2024

Ceramika Henryka Luli charakteryzuje się prostotą i oszczędnością form. Ascetyczne kształty urozmaicone zostają bogactwem szkliw. Najciekawsze efekty daje zestawienie geometrycznych form z polewami fakturalnymi. Obok zestawiania gładkich powierzchni z grubymi, mięsistymi polewam atrakcyjność tej techniki zdobienia wynika z pewnej nieprzewidywalności. Ostateczny efekt jest bowiem wynikiem reakcji zachodzących w trakcie wytapiania szkliw. Mimo nawet najlepszego rozpoznania technologii, artysta nie jest w stanie do końca przewidzieć w jaki sposób szkliwa mogą spłynąć po naczyniu.


Archiwum Edukacji #3 – Henryk Lula. Ceramika. Sztuka Materii. Czarna terakota
#3
02/28/2024

Dla swoich ceramicznych prac Henryk Lula inspiracji szuka zarówno w świecie przyrody jak i nauki. Nie kopiuje istniejących form, ale interpretuje ich plastyczne walory takie jak rytmy czy napięcia. By możliwie najmocniej wydobyć i podkreślić czy to prostotę kształtów czy ich skomplikowane detale, artysta używa czarnej terakoty. Technikę tę opracował z wykorzystaniem gliny z Kadyn o dużej zawartości grubego szamotu. Po pierwszym wypale naczynia były szlifowane, żeby odsłonić zawarte w masie ziarna. Podczas kolejnego wypału w najwyższej temperaturze, glina redukowała się na kolor czarny. Przetarcie szklistym papi...