Over Architectuur Gesproken

Architect Roberto Meyer, oprichter en drijvende kracht achter MVSA, weet als geen ander hoe polariserend architectuur kan zijn. Zijn werk roept zowel bewondering op als kritiek. Zelf ziet hij dat als iets positiefs. ‘Verandering is de enige zekerheid in het leven. Je moet met je tijd meegaan’, zegt Meyer in de podcast 'Over Architectuur Gesproken'.

Hans van der Heijden begon zijn carrière bij Mecanoo met wat hij een ‘vliegende start’ noemt in de podcast 'Over Architectuur Gesproken'. Toch voelde hij zich niet thuis in de modernistische aanpak van het bureau. Hij zocht inspiratie in Duitsland, Italië en Frankrijk, richtte zijn eigen bureau op en noemt de Belgische architect Marie-José Van Hee als zijn grootste leermeester.

Dikkie Scipio, medeoprichter en partner van KAAN Architecten, pleit voor meer tijd en ruimte. Voor reflectie en zorgvuldige overwegingen die leiden tot betere ontwerpen, maar ook voor vrouwen in de architectuur die moeder willen worden. ‘Precies in de tien, vijftien jaar waarin we vruchtbaar zijn, willen we een partner vinden, onze opleiding doen, een huis kopen, carrière maken én kinderen krijgen. Daarna hebben we nog hoe lang? Veertig, vijftig jaar?’

Janne van Berlo studeerde nog toen ze haar eerste opdracht kreeg: de transformatie van een bedrijfsverzamelgebouw in hartje Eindhoven. Kort daarna kreeg haar bureau Atelier Van Berlo de opdracht voor een nieuwbouwwoontoren van 50.000 vierkante meter midden in dezelfde stad. ‘Ik sta nu anders in mijn vak. We hebben meer gebouwd, we hebben meer ervaring. Dat maakt dat ik zelfverzekerder in projecten zit.’

Een betere verdeling van werk- en zorgtaken tussen mannen en vrouwen. Zo kunnen meer vrouwen toetreden tot het architectenvak, meent Anne Dessing. Het is niet alleen een sociaal vraagstuk, maar ook een ruimtelijk probleem: 'Suburbia is achterhaald. Door kantoren in de stad te bouwen en eengezinswoningen ver daarbuiten te plaatsen, trek je werken en zorgen ver uit elkaar. Ik denk dat die twee vermengen voor velen fijn is.'

Waarom haken zoveel vrouwen tussen de dertig en veertig af in de architectuur? Volgens architect en medeoprichter van Dok architecten Liesbeth van der Pol ligt de oorzaak bij de werkcultuur. ‘Het is nog steeds bon ton binnen architectenbureaus om tot elf uur ‘s avonds te werken of de nacht door. Daardoor blijft er voor mannen, en zeker voor vrouwen, nauwelijks ruimte over voor een privéleven.’

‘You can’t be what you can’t see.’ Oana Radeş, partner bij Shift architecture urbanism, is zich zeer bewust van het belang van de zichtbaarheid van vrouwelijke architecten. Ook meent ze dat échte duurzaamheid te vinden is in goede, dierbare gebouwen. Rades bijt het spits af van de nieuwe vijfdelige podcastreeks ‘Mevr. De Architect: 5 jaar later’.

Architect en stedenbouwkundige Marco Vermeulen heeft een heldere visie op de toekomst van het bouwen. Het is één waarin niet alleen de woningnood wordt aangepakt, maar ook landschappelijke en ecologische waarde wordt toegevoegd. In de nieuwste aflevering van de podcast 'Over Architectuur Gesproken' bespreekt hij hoe dit te realiseren valt. Zijn projecten - van het Biesbosch Museum tot de Dutch Mountains in Eindhoven - vormen alvast het bewijs dat het kan.

Architect Marjolein van Eig is wars van dogma's. Ze ontwerpt graag met ornamenten en haalt haar referenties uit films, kunst, gebouwde en ongebouwde architectuur. In de podcast 'Over Architectuur Gesproken' vertelt ze hoe ze het schrijven over architectuur combineert met de praktijk van haar eigen bureau. 'Het is ontzettend leuk om alles zelf te doen, daar krijg ik veel energie van.'

Architect Sjoerd Soeters, bekend van projecten als Java-eiland en Haverleij, is sinds twee jaar met pensioen. Maar gestopt is hij niet. In de nieuwste aflevering van de podcast 'Over Architectuur Gesproken' bespreekt hij zijn carrière, lopende projecten en deelt hij zijn visie op twee centrale thema’s in zijn werk: het ontwerpen van woonhuizen en het belang van stedenbouw. ‘Iedereen doet alsof het over gebouwen gaat, maar zo maak je geen stad.’

Team V Architectuur leverde in het tijdsbestek van een half jaar twee grote gebouwen op: kantoorgebouw Mediavaert en sociaal woongebouw De August. Twee projecten met een heel andere doelgroep, en toch vergelijkbaar. Dat zegt Do Janne Vermeulen in de podcast ‘Over Architectuur Gesproken’. ‘Met grote gebouwen maak je grote impact. Dat is nodig willen we de bouwindustrie verduurzamen.’

‘We moeten stoppen met tutten en doorpakken op de verbouwing van Nederland’, zegt Kees Kaan in de podcast 'Over Architectuur Gesproken'. Door honderden miljarden te investeren in het energienetwerk dat geheel draait op zon- en windenergie. Deze Deltawerken 2.0 is wat Kaan betreft onvermijdelijk.

‘Ik wilde altijd al voor mezelf beginnen. Maar het is moeilijk om te beginnen uit niets’, zegt Donna van Milligen Bielke in de podcast 'Over Architectuur Gesproken'. Als pas afgestudeerde architect maakte ze strategische keuzes om dat doel te bereiken. Het winnen van de Prix de Rome architectuurprijs in 2014 bleek een springplank. ‘De prijs gaf me een kwaliteitstempel. Ineens kenden mensen mij.’

‘We moeten niet zo streng zijn en elkaar een beetje ruimte geven om te leren’, zegt Tim Vermeend. Of duurzaamheidsambities daadwerkelijk worden behaald is volgens Vermeend helemaal niet zo interessant, wel de stappen die op de weg ernaartoe zijn gezet. ‘Zo ontstaat een nieuw nulpunt dat leidt tot verdere innovatie.’ In de nieuwste aflevering van 'Over Architectuur Gesproken' bespreekt hij deze kijk op circulaire bouw, de tendercultuur en de rol van architecten als ondernemers.

'Architecten hebben een maatschappelijke verantwoordelijkheid om te zorgen dat gebruikers gebouwen duurzaam de toekomst in kunnen brengen', zegt Ninke Happel in de podcast 'Over Architectuur Gesproken'. Ze is een vervend tegenstander van sloop en wijst op de kansen voor architecten in transformatieopgaven en de noodzaak om visies te ontwikkelen die het belang van een individuele opdrachtgever overstijgen.

Volgens Brussels Bouwmeester Kristiaan Borret moeten steden complexiteit en diversiteit omarmen. Dat creëert mogelijkheden voor experiment, waar architecten en stedenbouwers om staan te popelen. In de nieuwste aflevering van de podcast ‘Over Architectuur Gesproken’ blikt hij terug op hoe Brussel dat heeft gedaan en hoe Nederland diezelfde lijn kan volgen.

Marcel Lok trapt dit jaar af met een nieuwe aflevering van de podcast 'Over Architectuur Gesproken'. Hij is architect en oprichter van zijn eigen bureau dat hij bewust klein houdt. Hij richtte het pas op nadat hij veel ervaring had opgedaan bij onder meer Koen van Velsen en Office Winhov.

Henk Hartzema is de rechterhand van iedereen. Althans, zo ziet hij zichzelf vanuit zijn rol als supervisor van onder andere het Leiden Bio Science Park en het Havenkwartier in Rijswijk. Een rol die niet zozeer gaat over architectuur, maar over de waarde van een gebouw in zijn omgeving, vertelt hij in de podcast ‘Over Architectuur Gesproken’.

Het bureau Korteknie Stuhlmacher ontstond 23 jaar geleden per toeval met een tentoonstelling in Malmö, Zweden. Sindsdien proberen oprichters Mechthild Stuhlmacher en Rien Korteknie 'gebouwen te maken met karakter'. In de podcast 'Over Architectuur Gesproken' vertelt Korteknie hoe ze dit doen, waar de voorliefde voor particuliere woonopgaven vandaan komt en waarom ze aangezien worden als 'een Belgisch bureau'.

Hergebruik is ‘misschien wel de allergrootste opgave’ voor architecten, zegt Jan Peter Wingender, oprichter van Office Winhov. Hij studeerde op het onderwerp af in de jaren tachtig, toen ‘niemand zich erom bekommerde’. Wingender schoof aan bij de podcast 'Over Architectuur Gesproken' om op die opgave te reflecteren, Ook haalde hij de cao aan en de verantwoordelijkheid van architecten om die in stand te houden.

Jeroen de Willigen heeft verschillende functies waaronder partner bij De Zwarte Hond, maar hij zit toch vooral als BNA-voorzitter aan tafel in de nieuwe podcastaflevering van 'Over Architectuur Gesproken'. ‘Ik heb er veel plezier in om goede condities te scheppen voor architecten, en een bijdrage te leveren aan hoe dit vak geconcipieerd en uitgeoefend wordt.’

Nathalie de Vries werkt binnen MVRDV al ruim dertig jaar aan vernieuwende concepten en opvallende ontwerpen. Daarnaast heeft ze een indrukwekkende staat van dienst in diverse nevenfuncties én is ze ruim zes jaar hoogleraar aan de TU Delft. In de podcast 'Over Architectuur Gesproken' legt De Vries uit wat haar drijft en waarom het ‘thema vrouwen in de architectuur’ nog steeds relevant is.

Al negentien jaar zet Afaina de Jong zich in om mensen en culturele bewegingen te representeren in ruimtelijk ontwerp. Hoe? Door met haar bureau Afarai ondergerepresenteerde mensen en groepen centraal te stellen. In de podcast 'Over Architectuur Gesproken' vertelt zij over haar passie voor het vakgebied, het runnen van een feministische ontwerppraktijk en algoritmische architectuur.

Er moet nodig wat veranderen in de architectuurwereld, meent Bjarne Mastenbroek, architect en oprichter van SeARCH. 'Ik wil architectuur maken waarvan ik ten diepste geloof dat het de beste oplossing is voor de mens, natuur en omgeving.' Met de huidige bouw- en tendercultuur lukt dat niet, vertelt Mastenbroek in de podcast 'Over Architectuur Gesproken'.

‘We zien uit de cijfers dat vooral veel jonge vrouwen uit het vak stappen omdat een perspectief ontbreekt.’ In de architectuurgemeenschap heerst veel twijfel bij jonge architecten over hun positie. Evelien Pieters wil hierin verandering brengen met PAF, een platform voor gelijkwaardigheid en diversiteit in de architectuur. In de vijfde en laatste aflevering van de podcastreeks ‘Hoopcast’ vertelt ze hoe zij vanuit een feministisch denkkader de branche van binnenuit wil veranderen.

De Hoopcast is een serie van vijf hoopvolle zomergesprekken over hoe architectuur kan bijdragen aan maatschappelijke verandering. In elke aflevering gaan Merel Pit (hoofdredacteur van de Architec...

Architect Tim Vekemans won ooit een tender voor de uitbreiding van een school door het gebouw níet uit te breiden. Hij startte zijn bureau RE-ST om de bouwbranche radicaal te veranderen door het bestaande beter te benutten. ‘Nederland hoeft niet te bouwen om aan de woonbehoefte te voldoen. Er is geen tekort, er is een overschot.’

De Hoopcast is een serie van vijf hoopvolle zomergesprekken over hoe architectuur kan bijdragen aan maatschappelijke verandering. In elke aflevering gaan Merel Pit (hoofdredacteur van de Architect) en Catherine Koekoek (een van de vijf curatoren van Nature of Hope) in gespr...

Architect en stedenbouwkundige Pinar Balat gaat een bos aanleggen in de stenige, naoorlogse wijk Pendrecht in Rotterdam. Wie daarvoor de opdrachtgever is? Zij zelf. Zo wil ze de wijk ecologisch en sociaal veerkrachtiger maken. In de derde aflevering van de podcastreeks 'Hoopcast' van de Architect en IABR vertelt ze over de waarde van eigen opdrachtgever zijn in relatie tot bewonersparticipatie in het ontwerpproces. 'Als je niet voor de belangen van een corporatie, opdrachtgever of gemeente werkt, dan kan je echt voor de mensen werken.'

De Hoopcast is een serie van vijf hoopvolle zomergesprekken over hoe architectuur...

Lian Blok maakt zich hard voor de integratie van natuur in het portfolio van het Rijksvastgoedbedrijf. Als architect bij het College van Rijksadviseurs bedacht ze met haar team een regeling die 20 procent grondoppervlak van een project teruggeeft aan de natuur. Een hele opgave binnen het trage overheidsapparaat. Maar gelukkig zijn er binnen de organisatie veel medestanders die haar ambitie delen, vertelt ze in de tweede aflevering van de vijfdelige podcastreeks 'Hoopcast', een productie van de Architect in samenwerking met IABR.

De Hoopcast is een serie van vijf hoopvolle zomergesprekken over hoe architectuur kan bijdragen aan maatschappelijke verandering...

'Als je zelf een paar keer achter een zaagtafel hebt gestaan, snap je dat sommige dingen niet te zagen zijn', aldus Floor Frings van Werkstatt. Experimenteren staat hoog in het vaandel bij Werkstatt. Ook binnen samenwerkingen, maar daarvoor is wel onderling vertrouwen nodig. In de podcast 'Hoopcast' van de Architect en IABR vertelt ze waarom botsing van inzichten cruciaal is om tot vernieuwing te komen.

De Hoopcast is een serie van vijf hoopvolle zomergesprekken over hoe architectuur kan bijdragen aan maatschappelijke verandering. In elke aflevering gaan Merel Pit (hoofdredacteur van de Architect) en Catherine Koekoek (een van...

Met zijn architectenbureau krft werkt architect Oscar Vos aan voorbeeldstellende projecten in binnen- en buitenland. In de podcast ‘Over Architectuur Gesproken’ vertelt hij over architectonische kwaliteit in duurzame architectuur, het recent opgeleverde Performance Arts Centre in Brighton en de Engelse ontwerppraktijk.

Al dertien jaar werkt Josse Popma, architect en medeoprichter van Popma ter Steege Architecten (PTSA), aan projecten waar hergebruik centraal staat. Als een curator gaat hij op zoek naar geschikte materialen, die met 'een kleine bewerking' een nieuw leven krijgen. In de podcast 'Over Architectuur Gesproken' vertelt hij hoe hij hergebruik hoogwaardig maakt, over Paris Proof en over Kantoor vol Afval.

Op het West-Vlaamse platteland groeide landschapsarchitect Steven Delva op als boerenzoon. Al vroeg kreeg hij mee hoe je zorgvuldig omgaat met de bodem en het land. Binnen Delva, zijn bureau voor landschapsarchitectuur en stedenbouw, doet hij ‘niet zoveel anders’ dan zijn ouders. In de podcast ‘Over Architectuur Gesproken’ vertelt hij hoe zijn bureau stedenbouwkundige opgaven aanwendt om landschappen te maken.

Als kind bezocht Elise Zoetmulder samen met haar moeder Jeanne Dekkers een saaie speeltuin met grappige ramen en een ‘vette watergrot’. Tijdens haar studie bleken het de Ronchampkapel van Le Corbusier en Peter Zumthors Therme Vals. 'Ik had al vroeg een intuïtieve architectuurbeeldbank opgebouwd.’ In de negende aflevering van de podcastserie ‘Over Architectuur Gesproken’ vertelt ze over haar speelse werkwijze en het belang van beleving in gebouwen.

Duurzame projecten realiseren die ook esthetisch zijn, dat is waar Nina Aalbers als medeoprichter en architect bij Architectuur Maken mee bezig is. Met succes, want onlangs werd woningbouwproject Hortus Ludi bekroond met de Architectuurprijs Nijmegen. In een nieuwe aflevering van de podcastserie ‘Over Architectuur Gesproken’ vertelt Aalbers over het stellen van duurzame doelen en de verantwoordelijkheid die zij als circulaire architect ervaart.

Inez Tan studeerde in Delft en in Tokio en begon in 2016 als architect bij Office Winhov. Ze was projectarchitect van het net opgeleverde Holocaustmuseum in Amsterdam. In een deze aflevering vertelt ze hoe ze aan het museum heeft gewerkt en hoe ze de dag van de opening heeft beleefd.

‘Niet elke opdrachtgever krijgt een donkere houten gevel’, zegt Chris Collaris lachend. Hij is bekend vanwege zijn villa’s met donkere houten gevels en duurzame materialen. Voor zijn herkenbare vormentaal kloppen mensen speciaal bij hem aan. Maar zijn oeuvre wordt niet alleen gekenmerkt door zijn villa’s, ook gaat hij graag verschillende soorten samenwerkingen aan. Over beide vertelt hij meer in de zesde aflevering van de podcastserie 'Over architectuur gesproken'.

Drie jaar na zijn afstuderen richtte Nima Morkoç HA-HA Design & Development op. Hoewel hoofdzakelijk een architectenbureau, ziet Morkoç een grote meerwaarde in het nastreven van een ontwikkelaarsrol. ‘Ik raad het elke architect aan. Er is altijd wel een onrendabel project dat je kunt oppakken’, zegt hij in een nieuwe aflevering van de podcast ‘Over Architectuur Gesproken’.

David Gianotten begon vijftien jaar geleden als business manager van Rem Koolhaas bij OMA en is inmiddels een van de acht partners van het bureau. Afgelopen zomer nam hij ontslag als hoogleraar aan de TU Eindhoven na een hoog opgelopen vertrouwenscrisis. ‘Er was een machtsstrijd gaande, en daar ben ik niet in geïnteresseerd’, zegt hij in een nieuwe aflevering van de podcastserie ‘Over Architectuur Gesproken’.

Francine Houben presenteerde recentelijk het nieuwste boek van Mecanoo: 'People Place Purpose Poetry'. Het is een navolging op 'People Place Purpose' (2015). 'Ik voel dat het poëtische in de architectuur al veertig jaar erg belangrijk is geweest.' Maar waarvoor staat poëzie in architectuur? Hierover meer in de derde aflevering van de podcastserie 'Over architectuur gesproken' waarin Houben te gast is.