Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling Archieven

12 Episodes
Subscribe

By: Tjip de Jong

Tjipcast is een wekelijkse podcast over onderwijs en gelijke kansen voor iedereen. Reageren op de podcast? Mail naar tjip@tjipcast.nl.

Hoe bouw je aan een gezond presteer- en leerklimaat voor jonge professionals?
Today at 3:32 PM

Nederland vergrijst. De toename van de krapte op de arbeidsmarkt zal de komende jaren alleen maar toenemen. Onze samenleving heeft elke jonge professional hard nodig. Toch worstelen veel organisaties met het inrichten van de werkomgeving op zo’n manier dat het aantrekkelijk is voor startende (en vaak jonge) professionals. Bovendien kampt één op vier jongeren met chronische stress en mentale overbelasting op het werk. Wat is hier aan de hand? En wat is er nodig om samen te bouwen aan werk- en leeromgevingen waar jongeren niet vastlopen, maar groeien (en bloeien)?

Over deze vragen spreek ik met Isol...


Hebben we van Nederland een diplomademocratie gemaakt? En waarom is dat een probleem?
10/13/2025

Academische geschoolden en praktisch geschoolden leven in gescheiden werelden. Ze hebben andere zorgen en opvattingen over de grote kwesties van onze tijd. Denk aan duurzaamheid, werkgelegenheid of immigratie. Maar in de politiek trekken de academici aan het langste eind. Nederland is een diplomademocratie – een land waarin de hoogste diploma’s het voor het zeggen hebben. Die ongelijke vertegenwoordiging is een bron van politiek wantrouwen en vormt een grote bedreiging voor onze democratie. Je leest hierboven de flaptekst van het boek Diplomademocratie, opleiding als nieuwe scheidslijn. Een boek wat ik met belangstelling heb gelezen, wat me aan het denken heeft geze...


Hebben jongeren meer mentale problemen dan vroeger?
10/06/2025

Hoewel de media regelmatig alarm slaan over een zogenoemde “mentale crisis” onder jongeren, schetst wetenschappelijk onderzoek een genuanceerder beeld. In deze aflevering praat ik hierover door met Levi van Dam, bijzonder hoogleraar Veerkrachtig Opgroeien aan de Universiteit van Amsterdam. Hij legt uit het aantal psychische stoornissen onder jongeren sinds de jaren ’90 relatief stabiel is gebleven. Wat wél is veranderd, is dat jongeren beter in staat zijn hun gevoelens te verwoorden en meer open praten over stress, prestatiedruk en somberheid. Dat is volgens Van Dam ook een kenmerk van groeiende veerkracht. Hij houdt daarom een pleidooi voor een andere benader...


Waarom hebben leerkrachten baat bij onderwijskundig coachen?
06/15/2025

Vandaag duiken we in een thema dat steeds vaker opduikt in scholen, opleidingen en lerarenkamers: onderwijskundig coachen. Wat is het precies? Wat is het níet? En waarom is het zo’n krachtige manier om leerkrachten te ondersteunen in hun professionele ontwikkeling? Mijn gast is Tim van der Meulen, kerndocent bij Academica University of Applied Sciences. Samen met David Roelofs begeleidt hij dagelijks leerkrachten in hun werkpraktijk met als specialisatie onderwijskundig coachen.

In deze aflevering bespreken we de opkomst van didactisch coaching in de dagelijkse onderwijspraktijk. We nemen hiervoor als leidraad het boek Responsive Coaching van Josh Goodric...


Hoe biedt Eenbes basisonderwijs een krachtige doorgaande lijn aan voor startende professionals?
06/11/2025

In deze aflevering duiken we in een belangrijke vraag binnen het onderwijs: hoe bied je als schoolbestuur een krachtige, doorgaande lijn aan voor startende professionals? Want behalve lesgeven aan kinderen zijn scholen ook een dagelijkse leerplek voor starters, zij-instromers en bijvoorbeeld studenten!

Mijn gasten zijn Susanne Meuwissen en Lindy van Grieken, beiden werkzaam bij Eenbes Basisonderwijs – een bestuur van 25 basisscholen tussen Eindhoven en Helmond. Susanne is coördinator professionalisering en Lindy coördinator opleiden in de school. Eenbes ontwikkelde een indrukwekkend 7-jarig inductietraject voor startende leerkrachten. Wat verstaan zij onder inductie? Hoe ziet het traject eruit, welke keuz...


Wat moet je weten wanneer je wilt werken in het onderwijs?
04/30/2025

Elk jaar starten er zij-instromers in het onderwijs en wisselen leerkrachten van school. Vaak begint deze verkenning zo rond de meivakantie. Het is belangrijk dat starters en zij-instromers een goed beeld krijgen bij wat het onderwijs en lesgeven inhoudt. PCBO in Rotterdam-Zuid organiseert daarom elke jaar een kom in de klas dag, dit jaar gepland op vrijdag 16 mei! Het is een geweldig initiatief om kennis te maken met alle facetten van het primair onderwijs. Veel scholen openen dan hun deuren en er is van alles te ervaren en mee te maken.

Over starten, zij-instromen en kennis maken...


Hoe kom je in beweging?
03/19/2025

In deze aflevering spreek ik Milio van de Kamp. Milio is socioloog en werkzaam als universitair hoofddocent aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is bekend geworden met zijn boek: Misschien moet je iets lager mikken. Een indrukwekkend verhaal over zijn jeugd waarin hij opgroeide in armoede. Het leest als een unieke, persoonlijke, pijnlijke en confronterende blik op maatschappelijke ongelijkheid en kreeg lovende kritieken. In deze podcast praat ik uitgebreid met Milio over veerkracht, in beweging komen en het leren nemen van regie. We bespreken complexe thema’s zoals schaamte, onvermogen, hoop en het belang van vriendschap. We doen dit doo...


Wat gebeurt er in ons brein als we leren?
11/10/2024

In deze aflevering is Harold Bekkering te gast, hoogleraar cognitieve psychologie en verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen en mede-oprichter van het befaamde Donders instituut waarin interdisciplinair onderzoek wordt verricht naar hersenen, cognitie en gedrag. In deze podcast praten we uitgebreid over de werking van het menselijk brein en de relatie met leren. Wanneer er is sprake van ‘leren’ in ons brein? Hoe werkt deze mysterieuze grijze massa en welke rol spelen beloning en straf in de ontwikkeling van ons brein? Harold richt zich op menselijk leren vanuit de neurowetenschappen, robotica, kunstmatige intelligentie en de psychologie. Hierbij kijkt hij met na...


Hoe sta je relaxed voor de klas?
10/20/2024

De werkdruk in het onderwijs is hoog. Werkdruk kan leiden tot stress en van stress kan je ziek worden. Dit zorgt ervoor dat leerkrachten en docenten steeds vaker kampen met burn-out klachten. En zelfs het onderwijs verlaten of niet meer voor de klas willen staan. Hoort stress bij het onderwijs of is er wat aan te doen? Waar liggen belangrijke oorzaken van werkdruk en hoe kan je als individuele onderwijsprofessional ‘regie’ pakken op je eigen agenda, werkdruk en stress?

Over deze vragen praat ik in deze podcast met Maike Douglas, leerkracht, blogger en oprichter van de website jufm...


Wat is de kracht van een kleinschalige school?
10/17/2024

In deze podcast staat de werkpraktijk van openbare basisschool De Springplank centraal. Dit jaar zijn ze klassewerkplek! Interessant aan deze school is de kleinschaligheid. Het is geen grote school (minder dan 140 leerlingen). En dit is iets waar het team en de ouders bijzonder trots op is. Het biedt allerlei kansen voor professionalisering, initiatief en samenwerking. Hoog tijd om in deze aflevering eens uitgebreider in gesprek te gaan over de voordelen van een kleinschalige school. Hoe ga om met werkdruk, werkplezier en afstemming? Welke rol heeft de schoolleider in een kleine school? En wat kunnen andere scholen van De Springplank...


Wat is belangrijk dat leraren leren?
06/02/2024

De kwaliteit van de lerarenopleidingen in Nederland ligt de afgelopen onder een vergrootglas. Er is veel discussie over wat een leraar wel of niet zou ‘moeten kunnen’. Het is een centrale vraag bij het uitwerken van het beroepsbeeld voor leraren. Ook om hier bijvoorbeeld meer centrale regie op te kunnen voeren. Anne Fleur Kortekaas en Fred Janssen doen onderzoek naar deze vraagstelling. Ik ga uitgebreid met ze in gesprek over het belang van een leven-lang leren van leraren. Ze onderbouwen in dit gesprek het belang om de inrichting van opleidingen en voortgaande professionalisering te laten informeren door wat we wete...


Wat is het geheim van een goede medewerkersreis voor startende schoolleiders?
04/24/2024

Het schoolleiderstekort is in Nederland op sommige plekken groter dan het lerarentekort. Het is daarom belangrijk na te denken hoe ervaren managers (bijvoorbeeld werkzaam in de zorg of financiële sector) kunnen zij-instromen in het onderwijs. De zogeheten ‘medewerkersreis‘ biedt hier interessante perspectieven op. Het gaat over de start van je reis, de intake en de belangrijke tussenstops om op een duurzame manier verbonden te blijven aan het onderwijs. Deze reis maakt wel degelijk het verschil! Teveel professionals in het onderwijs verlaten de sector na relatief korte tijd. Zeker ook schoolleiders!

De vraag is dus: Hoe voorkom je da...