Zimmerman en Space

De ontdekking van tryptofaan op een ander hemellichaam dwingt ons na te denken over de geschiedenis van leven op onze aarde.

Scientists found tryptophan, the ‘sleepy’ amino acid, in an asteroid. Here’s what it means:

https://edition.cnn.com/2025/11/27/science/tryptophan-asteroid-bennu-nasa-sample

Prebiotic organic compounds in samples of asteroid Bennu indicate heterogeneous aqueous alteration:

https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2512461122

Hayabusa 2:

https://en.wikipedia.org/wiki/Hayabusa2

OSIRIS-REx:

https://nl.wikipedia.org/wiki/OSIRIS-REx

Tryptofaan:

https://nl.wikipedia.org/wiki/T...

Onze derde bekende interstellaire bezoeker, 3I/ATLAS, is de laatste tijd flink aanwezig in het nieuws. Luisteraar van deze podcast Chris vraagt zich af of we niet terug kunnen rekenen waar dit object vandaan komt.

Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System:

https://atlas.fallingstar.com/

JUICE and 3I/ATLAS: An Unexpected Encounter in Space:

https://www.mps.mpg.de/juice-and-3iatlas-an-unexpected-encounter-in-space

NASA’S STEREO Observes Interstellar Comet 3I/ATLAS:

https://science.nasa.gov/blogs/3iatlas/2025/11/19/nasas-stereo-observes-interstellar-comet-3i-atlas/

JWST detection of a carbon dioxide dominated gas coma su...

Een beetje een populair nieuwsitem, maar goed. Voor het eerst is een CME, een Coronal Mass Ejection, waargenomen bij een andere ster dan onze zon. Wellicht biedt deze aflevering nog wat extra context, die u in andere nieuwsbronnen moest missen.

First confirmed sighting of giant explosion on nearby star:

https://www.eurekalert.org/news-releases/1105091

Radio burst from a stellar coronal mass ejection (Arxiv):

https://arxiv.org/pdf/2511.09289

Radio burst from a stellar coronal mass ejection (Nature):

https://www.nature.com/articles/s41586-025-09715-3

...

Baanbrekend onderzoek aan de Cygnus X regio aan onze sterrenhemel laat op geheel nieuwe wijze het gas zien, waaruit sterren ontstaan.

H II region:

https://en.wikipedia.org/wiki/H_II_region

Astronomers Map Mysterious “Dark” Gas in the Milky Way:

https://public.nrao.edu/news/astronomers-map-mysterious-dark-gas-in-the-milky-way/

Cool Dark Gas in Cygnus X: The First Large-scale Mapping of Low-frequency Carbon Recombination Lines:

https://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-4357/adfa17

Arecibo-Green Bank-LOFAR Carbon Radio Recombination Line Observations toward Cold H I Clouds:

https://www.rese...

Lijken buitenaardse wezens op ons? Dat is min of meer de vraag die ik ontving van luisteraar Martijn. Voor het antwoord op deze vraag (deze aflevering, red.) is het belangrijk dat u goed wakker bent, want het is nogal veel informatie. En anders slaat u deze aflevering maar over of gebruikt u mijn langzame gezwets maar om juist lekker in slaap te vallen. Maar alle gekheid op een stokkie: het is heus een interessante vraag en als u het echt goed wilt begrijpen kan ik u aanraden het uitstekend leesbare Engelse artikel, waar ik naar verwijs, zelf nog eens...

Eigenlijk maak ik deze podcast al die jaren vooral omdat ik er zo'n lol in heb kleine luisterverhalen te maken. Dat deed ik al toen ik nog op de basisschool zat met de vier sporen Aristona bandrecorder van mijn ouders. Tegenwoordig gaat dat veel gemakkelijker, maar dat ter zijde.

In deze aflevering maken we melding van 2025 SC79, een steen die nietsvermoedend om de zon cirkelt. Moeten we ons zorgen maken? In deze aflevering hoort u of dat zo is.

Astronomers discover 2nd fastest asteroid in the solar system hiding in the sun's glare:

...

Wat doet men als een sensor op een ruimtevaartuig in de praktijk een beetje onderpresteert? Een upgrade uitvoeren is lastig als het ruimtevaartuig in kwestie ver weg van de aarde in een baan rond de zon geparkeerd staat. De oplossing is in het geval van de Webb ruimtetelescoop een stuk software met de naam AMIGO.

De James Webb-ruimtetelescoop ziet weer scherp dankzij slimme software:

https://www.nrc.nl/nieuws/2025/10/16/de-james-webb-ruimtetelescoop-ziet-weer-scherp-dankzij-slimme-software-a4909800

AMIGO: a Data-Driven Calibration of the JWST Interferometer:

https://arxiv.org/abs/2510.09806

Software solution can correct image blurring by...

In deze aflevering hebben we het over een onzichtbaar object, dat astronomen toch hebben weten te detecteren. Helemaal knap omdat het miljarden lichtjaren van ons vandaan staat.

Astronomen ‘fotograferen’ een mysterieus donker object in het verre heelal:

https://www.astronomie.nl/nieuws/astronomen-fotograferen-een-mysterieus-donker-object-in-het-verre-heelal-4697

A million-solar-mass object detected at a cosmological distance using gravitational imaging:

https://www.nature.com/articles/s41550-025-02651-2

An extended and extremely thin gravitational arc from a lensed compact symmetric object at redshift of 2.059:

https://academic.oup.com/mnrasl/article/544/1/L24/8262431?login=fals...

We hebben het in deze podcast al wel eens eerder gehad over zwerfplaneten of "rogue planets". Het geval waar we het in deze aflevering over hebben, groeit van tijd tot tijd met zes miljard ton materiaal per seconde!

Eenzame planeet ontdekt die in recordtempo groeit:

https://www.eso.org/public/netherlands/news/eso2516/?lang=nl

Discovery of an Accretion Burst in a Free-floating Planetary-mass Object:

https://iopscience.iop.org/article/10.3847/2041-8213/ae09a8

Cha 1107−7626:

https://en.wikipedia.org/wiki/Cha_1107%E2%88%927626

Webb Discovers Six New "Ro...

In het zonnestelsel-in-wording HOPS-315 kunnen astronomen zien hoe ons eigen zonnestelsel er zo'n 4.6 miljard jaar geleden uit moet hebben gezien. En u hoort in deze aflevering hoe u een royale selectie van de muziek van deze podcast als album kunt kopen op Bandcamp.

Witnessing a solar system’s dawn, for the 1st time:

https://earthsky.org/space/solar-systems-dawn-hops-315-silicon-monoxide/

Refractory solid condensation detected in an embedded protoplanetary disk:

https://www.eso.org/public/archives/releases/sciencepapers/eso2512/eso2512a.pdf

HL Tauri (foto van protoplanetaire schijf):

https://en...

In deze aflevering behandelen we de recente waarneming van een gammaflits, die zich niet aan de regels lijkt te houden. Als u geen idee heeft wat een gammaflits is: geen zorgen, dat leg ik ook uit met mijn gebruikelijk slome stem.

Astronomen ontdekken mysterieuze gammaflits, die anders is dan al zijn voorgangers:

https://www.eso.org/public/netherlands/news/eso2514/

The day long, repeating GRB 250702B: A unique extragalactic transient:

https://iopscience.iop.org/article/10.3847/2041-8213/adf8e1

Fermi Gamma-ray Space Telescope (NASA):

https://fermi.gsfc.nasa...

In 2022 legde de Webb ruimtetelescoop merkwaardige rode stippen vast. Er is veel gespeculeerd over de ware aard van deze stippen, die trouwens minstens 12 miljard jaar oud moeten zijn. Onlangs publiceerden astronoom Anna de Graaff en collega's een opmerkelijke nieuwe theorie.

“Black Hole Stars” could solve JWST riddle of overly massive early galaxies:

https://www.mpia.de/news/science/2025-06-black-hole-stars

A remarkable Ruby: Absorption in dense gas, rather than evolved
stars, drives the extreme Balmer break of a Little Red Dot at z = 3.5:

https://arxiv.org/pdf/2503.16600

Zou het kunnen... dat er microscopisch kleine meteorieten gewoon bij u in de dakgoot liggen? Stofdeeltjes die wellicht zelfs ouder dan ons zonnestelsel zijn?

An urban collection of modern-day large micrometeorites:

https://pubs.geoscienceworld.org/gsa/geology/article/45/2/119/195213/An-urban-collection-of-modern-day-large

The atmospheric entry of fine-grained micrometeorites:

https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/maps.13220

How high up are meteors when they begin to glow?

https://earthsky.org/space/at-what-altitude-do-meteors-become-incandescent/

Micrometeorite:

https://en.wikipedia.org/wiki/Micrometeorite

Cosmic dust:

https://en.wikipedia.org...

Op 7 september 2021 werd een nieuwe flits zichtbaar in de Northern Sky Survey van de Zwicky Transient Facility. Het gebeuren kreeg de naam SN 2021 yfj. Wat daar speciaal aan was, hoort u in deze aflevering.

New type of supernova ‘looks like nothing anyone has ever seen before,’ astronomer says:

https://edition.cnn.com/2025/08/22/science/new-supernova-discovery

Extremely stripped supernova reveals a silicon and sulfur formation site:

https://www.nature.com/articles/s41586-025-09375-3

Supernova SN2021yfj biedt sterrenkundigen unieke kijk op het binnenste van een stervende zware ster:

...

De titel van deze aflevering slaat op de chemische formule van wat waarschijnlijk het eerste molecuul in de geschiedenis van dit heelal was: helium hydride of helonium. Dat plusje in de formule zegt ons dat dit een geladen deeltje, een ion, is. Waarom u naar deze verkapte scheikundeles luistert en waarom dat interessant is, zullen we in deze aflevering bespreken.

Scientists just recreated the universe's first ever molecules — and the results challenge our understanding of the early cosmos:

https://www.space.com/astronomy/scientists-just-recreated-the-universes-first-ever-molecules-and-the-results-challenge-our-understanding-of-the-early-cosmos

Chemistry at the Beginning: How Molecular Reactions Influenced the Fo...

Samen met de planeet Venus draaien wat rotsblokken om de zon. We weten alleen niet hoeveel, omdat deze "co-orbitalen" van Venus lastig te vinden zijn.

Kerkzesoog spin:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Kerkzesoog

Eyes on asteroids:

https://eyes.nasa.gov/apps/asteroids/#/home

Planetary Defense at NASA:

https://science.nasa.gov/planetary-defense/

Is Venus hiding dangerous asteroids?

https://phys.org/news/2025-05-venus-dangerous-asteroids.html

The invisible threat - Assessing the collisional hazard posed by the undiscovered Venus co-orbital asteroids:

...

Volstrekt toevallig werd jarenlang onderzoek gedaan aan de atmosfeer van Venus. Dat is toch al te mal. En toch is het echt waar.

Rossby-golven:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Rossby-golf

Himawari (bijna) real-time beelden:

https://himawari8.nict.go.jp/

Temporal variation in the cloud-top temperature of Venus revealed by meteorological satellites:

https://earth-planets-space.springeropen.com/articles/10.1186/s40623-025-02223-8

Akatsuki Venus missie:

https://en.wikipedia.org/wiki/Akatsuki_(spacecraft)

The VenSpec suite on the ESA EnVision mission to Venus:
<...

Dat de aarde steeds sneller om haar as gaat draaien hadden we al eens besproken in deze podcast. Maar betekent dat dan dat we binnenkort de negatieve schrikkelseconde moeten gaan invoeren? Komt dat wel goed?

Earth Will Spin Unusually Quickly in July and August:

https://www.timeanddate.com/news/astronomy/earth-fast-rotation-2025

A Day Is Not Exactly 24 Hours:

https://www.timeanddate.com/time/earth-rotation.html#calc-daylength

Earth is spinning faster, leading timekeepers to consider an unprecedented move:

https://edition.cnn.com/2025/07/21/science/earth-spinning-faster-shorter-days

Lengte van dagen...

Er bestaat een categorie melkwegstelsels waar de tijd lijkt stil te staan. Onlangs werd eentje, die wel heel erg ver weg van de aarde staat, als zodanig bestempeld. Wat is hier aan de hand?

Apocalypse When? No Certainty of a Milky Way -- Andromeda Collision:

https://arxiv.org/abs/2408.00064

Astronomers discover a galaxy frozen in time for billions of years:

https://www.space.com/astronomy/exoplanets/astronomers-discover-a-galaxy-frozen-in-time-for-billions-of-years-fossil-galaxies-are-like-the-dinosaurs-of-the-universe

INSPIRE: INvestigating Stellar Populations In RElics – IX. KiDS J0842 + 0059: the first fully confirmed relic beyond the local Universe:

https://academic.ou...

Astronomen hebben een ver weg gelegen superzwaar zwart gat waargenomen dat haar omringende materie zo snel verslindt, dat het overtollige massa met bijna een derde van de lichtsnelheid het heelal in schiet.

Coma Berenices:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoofdhaar_(sterrenbeeld)

Observing the launch of an Eddington wind in the luminous Seyfert galaxy PG1211+143:

https://academic.oup.com/mnras/article/540/3/2530/8159744

This supermassive black hole is eating way too quickly — and 'burping' at near-light speeds:

https://www.space.com/astronomy/black-holes/this-supermassive-black-hole-is-eating-way-too-quickly-and-burping-at-near-light-speeds

De Zimmerman en...

Sowieso altijd leuk om knallen in deze podcast te laten horen, maar vandaag met echt een goede reden. Wetenschappers zijn namelijk weer een stapje verder met het begrijpen van hoe Type Ia supernova's (of "supernovae" voor de puristen) ontstaan. Dat alles en het recept voor een atoombom in deze aflevering.

Manhattan project:

https://www.osti.gov/opennet/manhattan-project-history/

SNR 0509-67.5:

https://en.wikipedia.org/wiki/SNR_0509-67.5

Astronomers capture incredible 1st image of a dead star that exploded twice. How did it happen?

https://www.space.com...

Voor de derde keer hebben we een bezoeker van buiten in ons zonnestelsel kunnen betrappen. De vorige twee hadden we ook al besproken in deze podcast, dus het is mijns inziens wel logisch om nummer drie ook met u te bespreken.

1I/2017 U1 (‘Oumuamua) is Hot: Imaging, Spectroscopy, and Search of Meteor Activity:

https://authors.library.caltech.edu/83727/1/Ye_2017_ApJL_851_L5.pdf

A Case Study of Interstellar Material Delivery: α Centauri:

https://iopscience.iop.org/article/10.3847/PSJ/adb1e9

3I/ATLAS:

https://en.m.wikipedia.org/wiki/3I/ATL...

Merkwaardige flitsen die de aarde bereiken na miljarden lichtjaren te hebben afgelegd zijn nog tot daaraan toe. Maar de flits van vandaag kwam wel van héél dichtbij...!

Astronomers thought a mysterious radio burst came from deep space. It was actually a dead NASA satellite:

https://www.space.com/astronomy/astronomers-thought-a-mysterious-radio-burst-came-from-deep-space-it-was-actually-a-dead-nasa-satellite

A nanosecond-duration radio pulse originating from the defunct Relay 2 satellite:

https://arxiv.org/pdf/2506.11462

The Commensal Real-time ASKAP Fast Transient incoherent-sum survey:

https://arxiv.org/pdf/2408.02083

Relay program:

https://en.wikipedia.org/wi...

Zoals - soort van - beloofd kijken we in deze aflevering samen naar het aanbod van planetarium apps. Er bestaan erg veel van dergelijke apps, maar ze zijn natuurlijk niet allemaal even goed of nuttig.

Night Sky:

https://icandiapps.com/

Stellarium:

https://stellarium.org/

Stellarium mobile:

https://stellarium-labs.com/

Original Gift? Name a Star!

https://osr.org/

Celestron Sky Portal:

https://www.celestron.com/pages/skyportal-mobile-app

Sky Safari:

https://skysafariastronomy.com/

Redshift The...

Met een zogenaamde coronagraaf kunnen astronomen een sterbedekking veroorzaken. Hierdoor kan de omgeving van zo'n ster beter onderzocht worden. En daarmee kunnen interessante nieuwe objecten ontdekt worden.

JWST Coronagraphic Images of 14 Her c: a Cold Giant Planet in a Dynamically Hot, Multi-planet System

https://arxiv.org/pdf/2506.09201

JWST spies frigid alien world on bizarre orbit: One of the coldest, oldest and faintest planets that we've imaged to date:

https://www.space.com/astronomy/exoplanets/jwst-spies-frigid-alien-world-on-bizarre-orbit-one-of-the-coldest-oldest-and-faintest-planets-that-weve-imaged-to-date

De Zimmerman en Space podcast is gelicenseerd onder een Creative Commons CC0 1.0...

Nou ja zeg, wat is dat nou voor een titel voor een aflevering. Om die titel te begrijpen hebben we het in deze iets langere aflevering eerst over zogenaamde "getijdenvergrendeling", een fenomeen dat al wel eens vaker de revu passeerde in deze nimmer aflatende wekelijkse stroom astronomie-verhalen. Daarna zult u, als u nog niet bent afgehaakt, horen wat bliksem met dit alles te maken heeft. Kortom: tanden op elkaar... een nieuwe aflevering van Zimmerman en Space.

Tidal locking:

https://en.wikipedia.org/wiki/Tidal_locking

Lunar Mascon Evidence From Apollo Orbits:

...

Jawel, een nieuw ontdekte dwergplaneet. Een bal met een diameter van zo'n 700 kilometer. In deze aflevering hoort u hoe dit hemellichaam ontdekt werd en wat de implicaties zijn voor die geheimzinnige "Planeet X"...

Another Dwarf Planet in Our Solar System?

https://skyandtelescope.org/astronomy-news/another-dwarf-planet-in-our-solar-system/

Discovery of a dwarf planet candidate in an extremely wide orbit: 2017 OF201:

https://arxiv.org/pdf/2505.15806

2017 OF201:

https://theskylive.com/2017of201-info

Víctor M. Blanco Telescope:

https://en.wikipedia.org/wiki/V%C3%ADctor_M._Blanco_Telescope

Voor het eerst hebben astronomen onomstotelijk vastgesteld dat waterijs bestaat in de nabijheid van een andere ster. Ondanks allerlei mondiale onrust schrijdt de wetenschap dus gelukkig toch nog voort.

There’s Water on the Moon?

https://science.nasa.gov/solar-system/moon/theres-water-on-the-moon/

Where are Voyager 1 and Voyager 2 now?

https://science.nasa.gov/mission/voyager/where-are-voyager-1-and-voyager-2-now/

NASA’s Hubble Finds Water Vapor in Small Exoplanet’s Atmosphere:

https://science.nasa.gov/universe/exoplanets/nasas-hubble-finds-water-vapor-in-small-exoplanets-atmosphere/

Water absorption in the transmission spectrum of the water-world candidate GJ 982...

Het Unruh effect zegt dat als u versneld beweegt, dat u dan - zelfs in een vacuüm - enige warmte zal ervaren. Dat klinkt heel zot, maar dat zijn juist de onderwerpen die we graag in deze podcast bespreken.

Unruh effect:

https://en.wikipedia.org/wiki/Unruh_effect

An upper limit to the lifetime of stellar remnants from gravitational pair production:

https://arxiv.org/pdf/2410.14734

Heelal valt sneller uiteen dan gedacht, maar het duurt nog steeds heel lang:

https://www.astronomie.nl/nieuws/heelal-valt-sneller-uiteen-dan-gedacht-maar-het-duurt-nog-steeds-heel-lang-4517

D...

Ophion is de naam van een nieuw ontdekt sterrencluster waar iets merkwaardigs mee aan de hand is.

A thousand stars are fleeing home in a hurry, and scientists don't know why:

https://www.space.com/astronomy/stars/a-thousand-stars-are-fleeing-home-in-a-hurry-and-scientists-dont-know-why

Gaia Net: Toward Robust Spectroscopic Parameters of Stars of all Evolutionary Stages:

https://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-4357/adc2fa

Gaia: Rewriting the story of the Milky Way (YouTube van 5 minuten):

https://www.youtube.com/watch?v=LrV7xeAM7bg

Gaia news, stories & highlights:

https...

Dat is een behoorlijk cryptische titel, vindt u niet? Dat gezegd hebbende gaat deze aflevering over die raadselachtige exoplaneet K2-18b en MMB. Dat zijn bacteriën die niet zonder elkaar kunnen leven.

Buitenaards leven op K2-18b ?

https://www.buzzsprout.com/2096278/episodes/13618776-buitenaards-leven-op-k2-18b

Is dimethylsulfide a good biomarker?

https://meetingorganizer.copernicus.org/EGU24/EGU24-16695.html

New Constraints on DMS and DMDS in the Atmosphere of K2-18 b from JWST MIRI:

https://arxiv.org/pdf/2504.12267

Are there Spectral Features i...

Waar het precies uit bestaat weten we nog steeds niet, maar astronomen vinden wel steeds meer plaatsen in het heelal waar donkere materie huist. Zo ook in het Perseus cluster.

Astronomers discover dark matter bridge linking colliding galaxies:

https://www.space.com/the-universe/astronomers-discover-dark-matter-bridge-linking-colliding-galaxies-this-is-the-missing-piece-weve-been-looking-for

Direct Evidence of a Major Merger in the Perseus Cluster:

https://arxiv.org/pdf/2405.00115

Subaru telescoop:

https://subarutelescope.org/en/

SDSS:

https://www.sdss.org/

Hemelkalender 2025:

https://www.vvs.be/bestel-de-hemelkalender

...

Dinsdag 22 april 2025, de dag dat deze aflevering online gaat, is de Dag van de Aarde. Het is de hoogste tijd dat we de toekomst van deze planeet eindelijk serieus gaan nemen en niet meer meegaan in de gekte van enkelingen, voor wie egocentrisme en kapitalisme de boventoon voeren. Een mooi initiatief dat aansluit bij de Dag van de Aarde is de Blue Dot flag. Een vlag, een symbool, van onze aarde. De Blauwe Stip wil een verenigend, niet-politiek symbool van hoop zijn, voor iedereen die zich verbonden voelt met deze prachtige planeet. In deze aflevering hoort u een interview...

Populatie III sterren zijn op dit moment nog een hypothese. Maar astronomen zijn er wel naar op zoek, omdat ze een missende schakel representeren in onze kennis over de geschiedenis van het heelal. In deze aflevering kijken we samen wat populatie I, II en III sterren eigenlijk zijn en behandelen we een intrigerend nieuwsbericht dat hier betrekking op heeft.

Ecology, Fitness, Evolution: New Perspectives on Categorization:

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5055127/

Population III:

https://astronomy.swin.edu.au/cosmos/P/Population+III

Nebular dominated galaxies: insights...

De oudste kunstmaan die om onze aarde cirkelt is Vanguard 1. Niet dat het apparaat nog werkt, maar 67 jaar na de lancering beginnen mensen zich af te vragen of we deze satelliet niet terug moeten halen. Leuk, voor in een museum.

Orbiting now:

https://orbit.ing-now.com/

What happens to satellites at the end of the life?

https://www.satnavi.jaxa.jp/en/satellite-knowledge/trivia/lifetime/index.html

Vanguard 1 is the oldest satellite orbiting Earth. Scientists want to bring it home after 67 years:

https://www.space.com/space-exploration...

Misschien moet ik eens ophouden met die "click bait" titels, nietwaar? Maar hoe dat ook zij, een recente waarneming schudt ons begrip van de evolutie van het heelal weer eens flink door de war. Voor wie denkt dat astronomen daar ongelukkig van worden: integendeel! "Inching forward, ever so slowly" is wat wetenschap is.

Cosmic Reionization:

https://webbtelescope.org/contents/media/images/2020/37/4697-Image

Witnessing the onset of reionization through Lyman-α emission at redshift 13:

https://www.nature.com/articles/s41586-025-08779-5

Identification and properties of intense star-forming galaxies at r...

Nou, dat klinkt toch alsof er leven bestaat op een ander hemellichaam. Maar helaas, die conclusie kunnen we nog niet trekken. Toch is dit weer een aardig wetenswaardigheidje over de rode planeet.

Curiosity:

https://science.nasa.gov/mission/msl-curiosity/

Long-chain alkanes preserved in a Martian mudstone:

https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2420580122

De Zimmerman en Space podcast is gelicenseerd onder een Creative Commons CC0 1.0 licentie.

http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0

Onlangs werden 128 nieuwe manen bij Saturnus bevestigd. Wat moeten we daar nou weer van denken?

Saturn now has a ridiculous number of moons;

https://www.nationalgeographic.com/science/article/saturn-new-moons-record

Recent MPECs:

https://www.minorplanetcenter.net/mpec/RecentMPECs.html

2025 Discovery of more Saturnian Moons:

https://phas.ubc.ca/2025-discovery-more-saturnian-moons

With a total now of 274 known moons, Saturn leads all of the planets by far:

https://skyandtelescope.org/astronomy-news/its-official-saturn-has-128-new-moons/

Measurement and implications of Saturn’s gravity field and ring mass:

Althans, dat is de theorie. In deze aflevering kunt u horen hoe de vork in de steel zit.

Runaway Stars Reveal Hidden Black Hole In Milky Way’s Nearest Neighbor:

https://www.cfa.harvard.edu/news/runaway-stars-reveal-hidden-black-hole-milky-ways-nearest-neighbor

Hypervelocity Stars Trace a Supermassive Black Hole in the Large Magellanic Cloud:

https://arxiv.org/pdf/2502.00102

Implications of recent measurements of the Milky Way rotation for the orbit of the Large Magellanic Cloud:

https://academic.oup.com/mnrasl/article/392/1/L21/974614

GAIA satelliet:

https://www.esa.int/Sc...

Met behulp van enkele telescopen op aarde is het onlangs gelukt de atmosfeer van een exoplaneet driedimensionaal in kaart te brengen. Dat wil zeggen dat we kunnen zien wat er met windstromen in drie lagen van die atmosfeer gebeurt. Dat vraagt om wat uitleg.

Vertical structure of an exoplanet’s atmospheric jet stream:

https://www.eso.org/public/archives/releases/sciencepapers/eso2504/eso2504a.pdf

Net sciencefiction: eerste 3D-waarnemingen van atmosfeer exoplaneet brengen uniek klimaat aan het licht:

https://www.eso.org/public/netherlands/news/eso2504/?lang=nl

The Ex...