Voice of America

لە كۆتاییەكانی شەڕی عێراق و ئێران و بە هۆی ڕووبەرووبونەوەكانی نێوان هێزەكانی هەردوو ووڵات لە سنوری پارێزگای هەڵەبجە، دوای ئازاد كردنی هەڵەبجە لەلایەن هێزە كوردیەكان بە پشتیوانی ئێران، لەبەرامبەردا عێراقیش چەكی كیمیاوی بەكارهێنا و ژمارەیەکی زۆر بوون بە قوربانی.

گەنجێکی ئاژەڵدۆستی قەڵادزێ نزیکەی ساڵێکە خورادن بۆ ئاژەڵی بێلانە ئامادە دەکات و تیماری برینەکانیان دەکات و بە خۆبەشی لانەیان بۆ دروست دەکات تا لە سەرما و باران بیانپارێزێت.

دوای ئەوەی هەفتەی ڕابردوو سەدان کەس لە کۆمەڵکوژییەکانی کەناراوەکانی سوریا کوژران، خەڵکی ناوچەکە دەڵێن ڕەنگە بانگەوازە بەرفراوانەکان بۆ دادپەروەری دەرفەتێک بە حکومەتی نوێی وڵاتەکە بدات بۆ سەقامگیری.

شەڕ و ململانێکانی ئەم دواییانەی سوریا و کوشتنی ژمارەیەک لە کەمینە عەلەوییەکان ترس و دڵەڕاوکێی لای خەڵکی موسڵ دروستکردووە، خەڵکی شارەکە هیواخوازن هێزی ئاسایشی لە سنوری عێراق سوریا دابنرێت.

دوابەدوای شەڕەکانی لازقییە و شوێنەکانی تری سوریا، ترس و دڵەڕاوکێیەکی زۆر دروستبووە لەسەر ئەگەری هەڵگیرسانی شەڕێکی سەرتاسەری ناوخۆیی لە سوریای بەشەڕ وێرانبوودا. ئەمەریکا و وڵاتانی تری جیهانیش سەرکۆنەی ئەو شەڕانە دەکەن و داوای پاراستنی مافی کەمایەتییەکان دەکەن بە عەلەوییەکانیشەوە.

سوریا گۆڕەپانی ڕکابەرییەکانی نێوان دوو هاوپەیمانی ئەمەریکایە کە تورکیا و ئیسرائیلن. شیکەرەوەکان دەڵێن ئیسرائیل نیگەرانە لە زیادبوونی کاریگەری سەربازی و دیپلۆماسی تورکیا لە سوریا، لە کاتێکدا ئەنکەرە ئیسرائیل بەوە تۆمەتبار دەکات کە دەیەوێت فەرمانڕەوا نوێیەکانی سوریا لاواز بکات.

ڕۆژانە کورتەی گرنگترین هەواڵتان لە دەنگی ئەمەریکاوە پێشکەش دەکرێت، هەر لە ئەمەریکاوە هەتا ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و زیاتر ...

پیاوێکی تەمەن 40 ساڵان لە ئوسترالیا دڵێکی دەستکردی بۆ دانراوە کە لە مادەی تایتانیەم دروستکراوە، ئەو کانزایەی بەوە جیادەکرێتەوە کێشی سوکە و لە ئاسن و ستیل بەهێزترە. نەخۆشەکە سێ مانگ و نیو بەم دڵە دەستکردە ژیاوە و بەهۆی جێگیربوونی باری تەندروستی نەخۆشخانەی جێهێشتووە.

ڕێککەوتنی نێوان فەرماندەی هێزەکانی سوریای دیموکراتیک (هەسەدە) مەزڵوم عەبدی و سەرۆکی کاتی سوریا، بەشێوەیەکی ئەرێنی جێبەجێکرا، لەلایەکی دیکەوە کەمینەی عەلەوییەکان دەڵێن هیوادارن ئەو ڕێککەوتنە ببێتە هۆی ڕاگرتنی کوشتنی کەمینەکان لە سوریا.

ڕۆژانە کورتەی گرنگترین هەواڵتان لە دەنگی ئەمەریکاوە پێشکەش دەکرێت، هەر لە ئەمەریکاوە هەتا ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و زیاتر ...

ئەمە یەکەمجارە کە ئاگری نەورۆز لەبەردەم دیوار و شوێنە مێژووییەکانی قەڵای ئامەد دەکرێتەوە. لە گردبوونەوەکەدا هاوسەرۆکانی پاتی دەم و دەبەپە، لە لێدوانەکانیاندا باسیان لە گرنگی بانگەوازەکەی ئۆجەلان و ڕێککەوتنەکەی عەبدی لەگەڵ دیمەشق کرد.

کوردانی ڕۆژاڤا ڕێککەوتنی نێوان جەنەڕاڵ مەزلوم عەبدی فەرماندەی هێزەکانی سوریای دیموکراتیک و ئەحمەد ئەلشەع سەرۆکی کاتی سوریا بە مێژوویی دەزانن، کوردەکان دەڵێن لە ڕێگەی ئەم ڕێککەوتنەوە مافی هەموو کەمینەکانی وڵات پارێزراو دەبێت.

قەیرانی دارایی بەجۆرێک بازاڕەکانی هەرێمی کوردستانی دووچاری سستی و لاوازی کردووە، تەنانەت نزیکیش لە جەژنی ڕەمەزان نەبووە هۆی فریادڕەس بۆ کاسبکاران، ئەمەش نیگەرانی لای کاسبکاران دروستکردووەو هۆکارەکەی بۆ بێ موچەیی دەگێڕنەوە.

ڕۆژانە کورتەی گرنگترین هەواڵتان لە دەنگی ئەمەریکاوە پێشکەش دەکرێت، لە ئەمەریکاوە هەتا ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست.

هاوسەرۆکی لیژنەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی بەڕێوەبەرایەتی خۆسەر، ئیلهام ئەحمەد، کۆبوونەوەیەکی لەگەڵ ئاوارەکانی عەفرین لە شاری کۆبانێ ئەنجامدا و پرسی گەڕانەوەیان بۆ زێدی خۆیان تاوتوێ کرا.

یەکێک لە دیاردە هەرە کۆنەکانی موسڵی کۆن، لێدانی دەهۆڵە لە کۆڵانەکان لە مانگی ڕەمەزان بۆ خەبەرکردنەوەی خەڵکی بۆ پارشێو، گەنجێکی شارەکە وەک زیندووکردنەوەی مێژوو و کلتۆری موسڵ ئەم کارە دەکات.

تەیسیر زاکر دەرچووی زانکۆی موسڵە و پروژەکی تایبەتی بە چارەسەرکردنی ڕووەکەکانی بە ڕێگەیەکی زانستی کردووەتەوە و چەندین کەس لێی سوودمەند بوون.

ڕۆژانە کورتەی گرنگترین هەواڵتان لە دەنگی ئەمەریکاوە پێشکەش دەکرێت، لە ئەمەریکاوە هەتا ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست ...

ڕۆژنامەوان ئاڵا ئەحمەد لەم وتوێژەدا باس لە توانا و و کارکردنی ژنان دەکات، هەروەها جەخت دەکاتەوە لەوەی کە دەبێت مرۆڤ خودی خۆی بێت ئەگەرنا ون دەبێت.

بە بەشداری ژمارەیەک لە خاوەنکارەکان فیستیڤاڵی خواردن لە هەولێر بەڕێوەچوو، تێدا خاوەنکارەکان هەرچی خواردنی کوردی هەیە ئامادەیان کردبوو و دەیانفرۆشت بە هاووڵاتیان و بەگوتەی خۆشیان ئامانج لە فیستڤاڵەکە ناساندنی زیاتری خواردنە کوردیەکان و دروستکردنی ئەو خواردنانەیە کە ساڵانێکی زۆرە فەرامۆشکراون

زایەڵەی داهێنان بەرنامەیەکی فەرهەنگییە و هەر دوو هەفتە جارێک لە بەشی کوردی دەنگی ئەمەریکا ئامادە و پێشکەش دەکرێت و لە کەناڵی ئێن ئاڕتییەوە پەخش دەکرێت

ژنان وەک چۆن لە کۆمەڵگەدا هەروادێ و دەبنە کاراکتەرێکی گرنگ، ئاوەهاش لە فەرهەنگیشدا دەبنە کاراکتەرێکی سەرەکی و وەک نمونە و وەک هێما و سومبولیش لە فەرهەنگدا ڕەنگ دەدەنەوە بەبێ ئەوەی بەرنامەی پێشوەختی بۆ دانرابێت کاراکتەر و ئەندێشەکانی ژن باڵ دەکێشن بەسەر پێشانگایەکی شێوەکاریدا لە شاری هەڵەبجە.

پەیامنێری دەنگی ئەمەریکا لە سلێمانی سنور کەریم، یەکێک بوو لەو ژنانەی خەڵاتی ڕێزلێنانی وەکو ژنێکی ڕۆژنامەوان لە ڕۆژی جیهانی ژناندا پێبەخشرا لە لایەن ڕێکخراوی پەیامنێران و پەیمانگای مافە نێودەوڵەتیەکانەوە، سنور باس لە گرنگی و بەهای ئەم خەڵاتە دەکات.

کچان و ژنان لە هەرێمی کوردستان بە دوای ئابووری سەربەخۆدا دەگەڕێن و ژمارەیەکی زۆر کچ و ژن لە بازاڕو کەرتە حکومی و ئەهلییەکاندا کاردەکەن، لەکاتێکدا لە ڕابردوودا کارکردن بۆ ژن ئەستەم بووە بەهۆی داب و نەریت و ئاستەنگە خێزانی و کۆمەڵایەتییەکانەوە.

هەر بەبۆنەی ڕۆژی جیهانی ژنانەوە، چەندین چالاکی و ڕێوڕەسم لە هەرێمی کوردستان ئەنجام دران و تیایدا خەڵاتی ڕێزلێنان بە چەند ژنێکیش بەخشرا.

سەرۆک ترامپ لە یەکەمین کۆبوونەوەی دراوی کریپتۆ لە کۆشکی سپی ڕایگەیاند شەڕی حکومەت لەگەڵ پیشەسازی کریپتۆ کۆتایی هاتووە و ڕێگایەکی نوێ بۆ پاڵپشتیکردنی ئەو کەرتە دەستیپێکردووە. ئەو بە ڕەخنەگرتن لە سیاسەتەکانی بایدن، وتی ئیدارەی پێشوو بە بلۆککردنی هەژماری کۆمپانیاکانی کریپتۆ پیشەسازییەکەی کردۆتە ئامانج.

لایەنە دەسەڵاتدارە نوێکانی سوریا داوا دەکەن هێزە کوردەکانی ئەو وڵاتە چەکەکانیان دابنێن یان ببن بە بەشێک لە سوپای نیشتمانی وڵاتە، بەڵام سەرکردە کوردەکان دەڵێن هێشتا لە دوو بەرەدا خەریکی شەڕن و دەیانەوێت لەگەڵ سەرکردایەتی نوێی سوریا دانوستان لەسەر بەشداری لەدەسەڵاتدا بکەن.

مامۆستا ئاشتی یەکێک لە زیندانیانی ئەمنە سورەکەی سلێمانی کە شایەتحاڵێکی ئەشکەنجە دڕاندانەکانی سەردەمی بەعسە، باس لەوە دەکات کە ژن و منداڵ و پیاو بە بێ جیاوازی لەسەر کوردایەتی ئەشکەنجە و ئازار و لە سێدارە دراون.

لە یادی ڕاپەڕینی سلێمانیدا ژنێک ئازارەکانی خۆی لە زیندانی ئەمنە سورەکەی سلێمانی دەگێڕێتەوە. 34 ساڵ بەسەر ڕاپەڕینی شاری سلێمانی دژی ڕژێمی بەعس تێدەپەڕیت، وێرای ئەوەی کردەکە بە دەستکەوتێکی گەورە بۆ گەلی کورد لێک دەدرێتەوە، بەڵام هاوڵاتیان نیگەرانن و دەڵێن ئامانجەکانی ڕاپەڕین وەک پێویست بەدی نەهاتن

چاڵی خەسفە کە دەکەوێتە باشووری موسڵ، گۆڕێکی بەکۆمەڵ بووە کە لە سەردەمی داعشدا هەزاران قوربانی فرێدراوەتە نێوی. پاش زیاتر لە شەش ساڵ ئێستا حکومەت بڕیاری هەڵکەندنی چاڵەکە و هەڵدانەوەی گۆڕە بەکۆمەڵەکە و دەرکردنی پاشماوەی قوربانییەکانی داوە.

ڕاپۆرتێکی کۆڕبەندی ئابووری جیهانی دەڵێت، نزیکەی 130 ساڵ دەخایەنێت تا جیهان بگاتە یەکسانییەکی تەواوی جێندەری، کە تێیدا ژنان و پیاوان بە یەکسانی بەشداری لە هەموو ڕەهەندەکانی ژیاندا بکەن.

لە چاوی واشنتۆنی ئەم هەفتەیەدا دوو بابەت باس دەکرێن؛ *پەیامی عەبدوڵا ئۆجەلان بۆ ئاشتی و چارەسەری کێشەی کورد لە تورکیادا. *وتاری سەرۆک دانۆڵد ترامپ لەبەردەم هەردوو خانەی کۆنگرێسی ئەمەریکادا.

وڵاتانی عەرەبی پلانێکی میسریان بۆ داهاتووی غەززە پەسەند کردووە و داوایان لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی کردووە پشتگیری لەو پلانە بکات. ئیسرائیل دەڵێت نابێت حەماس هیچ ڕۆڵێکی هەبێت لە داهاتووی غەززەدا.

لەگەڵ هەبوونی ژمارەیەک ئاینی جیاواز لە هەڵەبجە و ئەو دۆخە ئاینیەی لە ڕابردوودا پێیدا تێپەڕبووە، بەڵام ئاینیە جیاوازەكان پێكەوە دەژین و ڕێز لە تایبەتمەندیە ئاینیەكانی یەكتری دەگرن، ئەوان دەڵێن، بەجۆرێک پێكەوەژیان گەشەی پێ دراوە بەشداری مەڕاسیمە ئاینییەكانی یەكتری دەكەن.

بەهۆی ئەو قەیرانە داراییەی کە ماوەی چەند ساڵێکە ڕووی لە هەرێمی کوردستان کردووە وایکردووە، ڕێژەی هەژاری زیاد بکات، بەگوێرەی دواین ڕووپێوی کە لە هەرێمی کوردستان ئەنجامدراوە، هەر تاکێکی هەرێمی کوردستان گەر داهاتی مانگانەی کەمتر بوو لە 137 هەزاری دیناری عێراقی ئەوە دەکەوێتە ژێرهێڵی هەژاریەوە

سەرۆکی ئەمەریکا دانۆڵد ترامپ ئێوارەی ڕۆژی سێشەممە بەر لە دانیشتنی هاوبەشی کۆنگرێس لێدوانێکی پێشکەش کرد و ستایشی هەنگاوە سەرەتاییەکانی ئیدارەکەی کرد بۆ کەمکردنەوەی بیرۆکراسی، دانانی باج لەسەر نزیکترین هاوبەشە بازرگانییەکانی ئەمریکا و فشارخستنە سەر ئۆکرانیا بۆ کۆتاییهێنان بە شەڕ

موسڵمانانی ئەمەریکا لە ویلایەتی ئیلینۆی لەگەڵ دەستپێکردنی مانگی پیرۆزی ڕەمەزاندا، کاردانەوەی خۆیان نیشاندا سەبارەت بە تۆمەتبارکرد ئەو پیاوە ئەمەریکاییە تەمەن 73 ساڵەی منداڵێکی فەلەستینی-ئەمەریکی بە چەقۆ کوشت، بە تاوانی کوشتن و ڕق و کینە.

ڕێکخراوەکانی کۆمەڵگای مەدەنی لە ئامەد وۆرک شۆپ لەسەر چارەنووسی پرۆسەی ئاشتی لە تورکیا بەڕێوەدەبەن، هاوکات داوا لە حکومەت دەکەن هەنگاوی تۆکمە بنێت بۆ دڵنیابوون لە بەرەوپێشچوونی پرۆسەکە.